Text : Nares Laopannarai

     หลายครั้งที่ Startup กับผู้ลงทุนอย่าง VC  ได้มีข้อตกลงในการเข้าถือหุ้นร่วมกันไปแล้ว แต่ในที่สุดมูลค่าการระดมทุนที่ได้ตกลงกันไว้อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงโดยเฉพาะมูลค่าที่ลดลง ซึ่งปัจจัยที่อาจทำให้ VC ขอเปลี่ยนแปลงข้อตกลงมีดังต่อไปนี้

     1. เกิดการเปลี่ยนแปลงเชิงลบอย่างมีนัยยะสำคัญต่อกิจการ

         อย่างเช่นมีการฟ้องร้องดำเนินคดีความต่างๆ ซึ่งอาจมีผลต่อชื่อเสียงและธุรกิจของบริษัทไม่ว่าคดีนั้นจะถึงจุดสิ้นสุดหรือยัง แต่ VC อาจมองได้ว่าผลจากคดีนั้นอาจทำให้ความสามารถในการแข่งขันของ Startup ถดถอยลงก็อาจจำเป็นต้องมีการต่อรองมูลค่าลง แม้ว่าจะไม่ได้มีผลกระทบโดยตรงต่อตัวธุรกิจก็ตาม ที่สำคัญยังอาจเป็นปัจจัยที่อยู่นอกเหนือไปจากการควบคุมของ VC อีกด้วย

     2. สภาวะของอุตสาหกรรมนั้นๆ มีการเปลี่ยนแปลงเชิงลบ     

         หนึ่งในปัจจัยที่ทำให้ VC ตัดสินใจเข้าลงทุนใน Startup ก็คือเป็นธุรกิจที่อยู่ในอุตสาหกรรมที่กำลังเติบโต แต่ถ้าหากอุตสาหกรรมนั้นๆ เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านลบอย่างฉับพลันจนอาจทำให้ Startup นั้นๆ มีมูลค่าที่ลดลง อาจเป็นเหตุผลที่ทำให้ VC ต้องมีการทบทวนมูลค่าของกิจการใหม่

     3. เกิดเทคโนโลยีใหม่ที่อาจเข้ามา Disrupt

         การที่ Startup ใดๆ ถือครองเทคโนโลยีที่เพิ่งเกิดขึ้นใหม่ซึ่งถูกประเมินว่ามีโอกาสที่จะเปลี่ยนแปลงอุตสาหกรรมนั้นๆ ได้ แต่ถ้าวันหนึ่งเกิดมี Startup รายอื่นที่สามารถพัฒนาเทคโนโลยีที่มีความสามารถในการแข่งขันที่ดีกว่าขึ้นมา ก็อาจทำให้มูลค่าของกิจการที่เคยถูกประเมินไว้ต้องถูกตีมูลค่าใหม่เช่นกัน โดยเฉพาะเทคโนโลยีที่มีอายุไม่นานมากและกำลังอยู่ในช่วงที่ลองผิดลองถูกจะมีโอกาสถูกคู่แข่งแซงหน้าไปได้เช่นกัน

     4. ผู้ก่อตั้งหรือผู้บริหารระดับสูงออกจากองค์กร

         หนึ่งในทรัพย์สินที่ถูกนำมาประเมินมูลค่ากิจการของ Startup ก็คือผู้ร่วมก่อตั้งหรือผู้บริหารระดับสูงที่มีความสามารถทำให้องค์กรสามารถเติบโตไปได้ ถ้าหากคนเหล่านั้นมีการออกจากองค์กรไปอย่างฉับพลันอาจจะเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้ VC ประเมินว่ามีโอกาสที่ความสามารถในการแข่งขันลดลงไปได้เช่นกันซึ่งจะส่งผลต่อมูลค่าของกิจการ

     5. การด้อยค่าของสินทรัพย์ที่ถืออยู่

         สำหรับ Startup ที่มีขนาดใหญ่ในระดับหนึ่งซึ่งอยู่ในจุดที่มีการถือครองสินทรัพย์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นที่ดิน สิ่งปลูกสร้างหรือสินทรัพย์การลงทุนที่มูลค่าเปลี่ยนแปลงตามราคาตลาดได้ ถ้าหากมูลค่าของสินทรัพย์ที่ถือครองนั้นลดลงก็อาจจะเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ VC ต้องมีการประเมินมูลค่าของธุรกิจนั้นๆ ใหม่ด้วย

         แม้ว่า VC จะใช้ข้ออ้างดังกล่าวใช้ต่อรอง Valuation ของ Startup ใหม่ แต่สิ่งสำคัญคือเจ้าของกิจการต้องพิสูจน์ตัวเองด้วยการสร้างอัตราการเติบโตให้กับธุรกิจอย่างต่อเนื่องเพื่อที่จะเข้ามาชดเชยกับมูลค่ากิจการบางส่วนที่ถูกประเมินลดลง

www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจ Startup