Starting a Business

IKIGAI slow bar ร้านของชายที่พบความสงบจากการกลับบ้าน ที่อยากชวนคุณมาดื่มกาแฟ “แก้วปัจจุบัน”

 

     จากคนที่เคยเดินทางไปตามจังหวัดต่างๆ เปลี่ยนงานทุก 2 ปี ทำทุกอย่างที่อยากทำ เคยใช้ชีวิตไล่ตามความฝัน แต่สุดท้ายต้องกลับมาอยู่ที่บ้านด้วยสถานการณ์โควิด ทำให้เขาได้ค้นพบสิ่งที่เรียกว่า “ความหมายของการมีชีวิตอยู่” รวมไปถึงความสงบและธรรมชาติ ชายคนนี้คือ น้ำเย็น - ธนาวุฒิ ฤทธิ์ช่วย ผู้ก่อตั้งลานเซิร์ฟสเก็ต Cement Skate Club และร้านกาแฟ IKIGAI - Slow bar ที่อยากเสิร์ฟกาแฟ “แก้วปัจจุบัน” ให้ทุกคนได้ดื่มด่ำโดยลืมอดีตและอนาคตไปชั่วขณะเมื่อมานั่งอยู่หน้าบาร์กาแฟแห่งนี้

 

 

     ย้อนกลับไปก่อนที่เขาจะกลับมาอยู่บ้านที่พัทลุง น้ำเย็นจบปริญญาโทที่จังหวัดเชียงใหม่ เป็นอาจารย์พิเศษที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้และผู้ช่วยอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สอนการออกแบบ ถ่ายภาพและบรรยายเกี่ยวกับภาพยนต์สายวัฒนธรรมศึกษา นั่นเป็นช่วงแรกที่เขาได้ทำความรู้จักกับ “กาแฟ” จากนั้นเขาย้ายมาอยู่ที่จังหวัดภูเก็ตเพื่อทำงาน Social Communication ให้กับบริษัทฝรั่งเศส จากนั้นก็ย้ายงานไปเป็น Content Creator รวมถึงที่ปรึกษาด้านธุรกิจให้กับบริษัทหลายแห่งในภูเก็ต ควบคู่กับการเป็นอาจารย์พิเศษที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ จนกระทั่งโควิดมาเยือนทำให้เขาต้องกลับบ้านที่พัทลุง

     “ดั้งเดิมผมเป็นคนพัทลุงที่ไม่ได้อยู่พัทลุงเลย ผมเปลี่ยนงานทุก 2 ปี ย้ายที่ไปเรื่อยๆ ไม่รู้เหมือนกันว่าเพราะอะไร แต่เราเพิ่งได้กลับมาอยู่บ้านเมื่อตอนโควิด ช่วงกลับบ้านก็ถามตัวเองตลอดว่าจะกลับมาทำอะไร โลกที่เราเจอข้างนอกกับความเป็นพัทลุงมันคนละทางกัน พัทลุงเป็นจังหวัดที่เกษตรกรรมเป็นหลัก ไลฟ์สไตล์ของผู้คนที่นี่ก็จะเป็นอีกแบบหนึ่ง ผมอยู่กรุงเทพฯ ภูเก็ต หาดใหญ่ เชียงใหม่ ทุกที่เป็นเมืองท่องเที่ยว ตอนนั้นผมกะว่าจะกลับมาพักที่บ้านสักเดือนหนึ่งแล้วก็กลับไปทำงานที่ภูเก็ตปกติ แต่กลายเป็นว่าพอโควิดมา เรากลับภูเก็ตไม่ได้ แล้วเราอยากทำงาน เราชอบทำงานมาก จากที่เคยทำคอนเทนต์ต่อเดือน 80 - 100 คอนเทนต์ เราเลยว่างจัด”

 

 

     หลังจากที่คิดว่าต้องทำอะไรสักอย่าง น้ำเย็นจึงลองเขียน Business Model Canvas ขึ้น เพราะเขามองว่าเมื่อไม่มีคนจ้างงานก็ต้องตั้งโจทย์บางอย่างให้ตัวเอง

      “ตอนแรกเราเริ่มจากการคิดจะทำลานเซิร์ฟสเก็ต เลยเขียน Business Model Canvas ดูว่ามันจะเวิร์คไหม ในแผนธุรกิจมันเวิร์ค มันมีช่องว่างที่จะทำธุรกิจได้ เราเลยทำสนามก่อนแล้วฟีดแบคดี พอทำสนามเสร็จ ทีนี้เพื่อนที่มาก็อยากกินกาแฟ เราก็ทำกาแฟให้เพื่อนกิน ตอนนั้นยังเริ่มจากการทำใต้ฟลายชีทอยู่เลย กินกันง่ายๆ ทีนี้ลูกค้าคนอื่นเขาอยากกินด้วย แต่เรายังไม่อยากขาย เราแบบ อยากทำให้เพื่อนกิน มีเงินก็ซื้อไม่ได้เพราะเราไม่ขาย แต่ถ้าอยากซื้อ เดี๋ยวจะทำให้ซื้อแล้วกัน แต่ตอนนี้กินไปเลย กินฟรีไปก่อน เราเริ่มจากตรงนั้น”

     หนึ่งในสิ่งสำคัญของน้ำเย็นคือการทำอะไรต้องทำให้สุด รู้ให้ลึก รู้ให้จริง อย่างเช่นการถ่ายภาพของเขาก็ถ่ายจนได้รับรางวัลระดับโลก ลองดูผลงานของเขาได้ที่ www.travellerphotographer.com/ หรือแม้กระทั่งการทำกาแฟ เขาก็เรียนรู้กับคอกาแฟตัวจริง ลงแข่งดริปกาแฟ เรียนทำกาแฟจริงจัง ไปดูกระบวนการทำกาแฟตั้งแต่ในไร่ โดยเขาบอกว่าการจะออกนอกกรอบ ต้องรู้ทุกอย่างในกรอบให้หมดเสียก่อน

     “การศึกษาเรื่องกาแฟของผม เป็นรูปร่างตอนอยู่ภูเก็ต ผมชอบกาแฟก็คุยกับพี่คนหนึ่ง ชื่อพี่โก้ ซึ่งมารู้ทีหลังว่าเขาเป็นแชมป์ AeroPress ประเทศไทย ตอนนั้นก็ศึกษาเรียนรู้และได้ลงแข่งกาแฟที่ภูเก็ต เป็นการแข่งดริปกาแฟโดยเฉพาะ มีบาริสต้ามาจากทั้งเกาะแล้วเราเข้ารอบ 16 คน ทั้งที่ตอนนั้นเราเพิ่งเริ่มและยังไม่มีอะไรเลย ตาชั่งยังขอยืมเขา หลังจากเริ่มแข่งก็คิดว่าเราไม่ได้ทำเล่นๆ เราเริ่มจริงจังและต้องเข้าใจในสิ่งที่ทำให้มากขึ้น เลยนั่งคุยกับพี่โก้ เห้ยพี่ กาแฟล็อตนี้ของเชียงใหม่อร่อย เราไปไร่เขากันไหม เลยได้ไปเรียนรู้การ Process กาแฟต่อที่เชียงใหม่ จากนั้นเราก็เรียนต่อด้านกาแฟ เรียนเป็นหลักสูตรการทำสโลว์บาร์แบบขั้นสูงที่กรุงเทพฯ ผมมองว่าเวลาคนเราอยากแตกต่างหรือถ้าอยากนอกกรอบ เราควรรู้ทุกองศาในกรอบให้หมดก่อน เพราะท้ายสุด พอเราออกนอกกรอบเราจะต้องไปเจอกรอบใหม่ๆ อยู่ดี”

 

 

     ร้านกาแฟ IKIGAI - Slow bar คือร้านกาแฟที่ไม่มีป้ายบอกทาง ไม่เน้นจุดถ่ายรูปหรือโลเคชันสวยๆ เหมือนร้านอื่น แต่เป็นร้านที่ให้ความสำคัญในทุกกระบวนการของกาแฟตั้งแต่การเลือกเมล็ดกาแฟ การคั่วกาแฟเอง การชงกาแฟ รวมถึงการพูดคุยกับลูกค้า เพราะน้ำเย็นเชื่อในคำว่า “Coffee Sharing” ที่กาแฟแก้วหนึ่งเป็นมากกว่ากาแฟ ทว่าเป็น Community ที่คนรักกาแฟได้มาเจอและแลกเปลี่ยนกัน

     “ผมโฟกัสที่กาแฟเป็นหลัก ร้านผมไม่ค่อยมีลูกค้าแฟชั่นเลย ในมุมธุรกิจอาจมองว่าการทำร้านไม่ใช่สำหรับทุกคนเหรอ? ถ้าโดยหลักการอาจตอบว่าถ้าทำร้านก็ต้องทำสำหรับทุกคนแหละ แต่โลกความจริง เราเลือกคนมาเสพตั้งแต่เราดีไซน์ร้าน คอนเซ็ปต์ร้านแล้ว ยิ่งเราวางแผนธุรกิจแล้ว เรายิ่งไม่เชื่อว่าร้านออกแบบมาเพื่อทุกคน การขายความเฉพาะกลุ่มทำให้ผมได้เจอ Community เราไม่ได้อยากเปิดเป็นร้าน เราอยากสร้างสังคมของคนที่ชอบกาแฟ ทุกวันนี้เรายังมีกาแฟให้กินฟรีตั้งแต่วันแรก ผมรู้สึกว่าการที่เขามาหาเรา นอกจากเรื่องกาแฟ รสชาติ ความคิดถึง สิ่งที่ได้กลับไปคือการเดินทางไปกับกาแฟแก้วนั้น สมมติเราคุยเรื่องกาแฟจากเอธิโอเปีย เราก็อาจจะแนะนำกาแฟตัวนี้ไหม มาจากเมืองใกล้ๆ กันแต่คาแร็กเตอร์ต่างกันเลย ทุกอย่างมีเรื่องเล่าต่อหรือมันสามารถเชื่อมโยงไปถึงบุคคลที่ไม่ได้อยู่ตรงนี้ได้ ผมว่ามันเป็นวัฒนธรรม Coffee Sharing เขาจะได้เจอรสชาติใหม่ๆ ที่บางครั้งเขาไม่เคยลอง นี่คือเสน่ห์”

     น้ำเย็นได้เล่าให้ฟังถึงคำว่า IKIGAI ที่นอกจากจะเป็นชื่อร้านแล้วยังเป็นแก่นสำคัญของเขาในการใช้ชีวิตอีกด้วย

     “สำหรับผมมันคือความหมายของการมีชีวิตอยู่ เรารู้ว่าทุกวันเราตื่นมาทำอะไร มันไปไกลกว่าคำว่ามีชีวิต มันคือการได้ใช้ชีวิตจริงๆ พอเรารู้ความหมายของการมีชีวิตอยู่แล้ว เราอาจจะพบคำตอบที่เราตามหาในชีวิตก็ได้ ยกตัวอย่าง บางครั้งเราเจอปัญหาหนักๆ ในชีวิต มองภาพรวมไม่ออก แต่พอปรึกษารุ่นพี่ เขาคิดว่า แค่นี้เองน้ำเย็น ประโยคง่ายๆ ที่ผ่านมาที่บาร์กาแฟมันเปลี่ยนชีวิตเรามาหลายครั้งแล้ว เรารู้สึกว่าถ้าเราเป็นสถานที่แบบนั้นให้ผู้คนบ้าง น่าจะดีนะ IKIGAI มันไปไกลกว่าการเป็นร้านกาแฟ หลายคนบอกมาแล้วสบายใจ พอจุดนี้การตกแต่งร้าน การถ่ายรูป ไม่ใช่ประเด็นหลักไปแล้ว การทำร้านสวยมันเรียกร้องความสนใจของคนได้ ถูกต้อง แต่เราไม่ได้มองจุดนั้น เรามองอีกอย่างหนึ่ง สำหรับคนทำธุรกิจ เราต้องมีเป้าที่ชัด มีธงที่ชัดว่าเราทำอะไรเพื่ออะไร ผมไม่ได้โฟกัสว่าวันนี้ต้องขายกี่แก้ว ยอดขายเท่าไร ความสุขผมคือการได้ทำกาแฟและได้แลกเปลี่ยนกับคนที่มา ผมแฮปปี้แล้ว”

 

 

     จากคนที่เคยอยู่ในเมืองท่องเที่ยว เปลี่ยนงาน ย้ายที่บ่อยๆ กลับมาอยู่กับธรรมชาติที่บ้านเกิด ได้เจอความสงบทุกวัน ซึ่งเป็นชีวิตที่ใครหลายคนใฝ่หา ทว่า เป็นสิ่งที่ทำให้น้ำเย็นสับสนว่าสิ่งที่ทำอยู่นั้นถูกต้องแล้วใช่หรือไม่ จนเขาได้ตกผลึกอะไรบางอย่าง

     “ตอนแรกผมสับสน มันเป็นชีวิตที่ไม่ต้องพยายามหรือทะเยอทะยาน ผมไม่เคยใช้ชีวิตแบบนี้ ถ้าลองดูประวัติผม ผมเคยอยากเป็นช่างภาพ ใช้เวลา 11 ปีเพื่อจะได้รางวัลระดับโลก ผมไม่เคยทิ้งความฝัน ทำงานที่พาตัวเองไปข้างหน้าเสมอ แต่โควิดทำให้เราต้องหยุดนิ่ง สงบสงัดเลย ผมไม่แน่ใจว่าการหยุดนิ่งมันดีจริงหรือเราต้องพยายามมากกว่านี้ แต่ท้ายที่สุด ณ ตอนนี้ผมพบคำตอบหนึ่งคือมันสงบมาก ไม่ต้องพยายามอะไร เป็นอย่างที่เป็น ไม่ได้รวย พออยู่ พอกิน มีความสุขทุกวัน จนมีวันหนึ่งมีพี่คนหนึ่งมาหาผม ชื่อพี่เป็ด เขาถามว่าแล้วจะทำอะไรต่อ ผมตอบว่า ผมไม่มีความฝันแล้วอะพี่ ทั้งที่ผมเป็นคนทะเยอทะยานมาโดยตลอด เพราะว่าสิ่งที่ผมฝัน ผมทำหมดแล้วในวัย 31 ปี ผมได้รางวัลช่างภาพระดับโลกแล้ว ผมเรียนยิงปืน ขี่ม้า เล่นเซิร์ฟสเก็ตได้เป็นไรเดอร์ของแบรนด์ต่างประเทศ ผมไม่รู้จะทำอะไรแล้ว เขาก็กลับไป ผมก็คิดในสิ่งที่ผมพูดไว้ต่อ ทั้งที่เราเคยเป็นแรงบันดาลใจของใครหลายคน เขาไปถึงจุดนั้นเพราะบางคำของเรา ด้วยความพยายามของเขา แต่เราไม่มีความฝันแล้วยังไงต่อ…”

     “ผมเพิ่งได้คำตอบ ไม่แน่ใจว่าตกผลึกหรือยัง แต่ผมอยากเสิร์ฟกาแฟที่เป็นปัจจุบันที่สุดให้คนดื่ม ปัจจุบันในที่นี้หมายถึงว่า เราใช้ชีวิตอยู่กับอนาคตที่ยังมาไม่ถึงและยังมองไม่เห็น หรืออาจจะเผลอคิดถึงอดีตที่ผ่านมา เสียดายบางอย่าง โหยหาบางอย่าง ผมเลยรู้สึกว่าผู้คนหลายคนเขาไม่ได้อยู่กับปัจจุบันเลย ผมเลยอยากทำกาแฟที่ทำให้ผู้คนได้อยู่กับปัจจุบัน ตรงนี้มีแค่กาแฟในแก้วตรงหน้า เป็นช่วงเวลาที่เขาจะได้ค้นหารสชาติ ดื่มด่ำกับมัน ลืมเรื่องในอดีตและความกังวลในอนาคต มีแค่แก้วกาแฟตรงหน้าเท่านั้น มันอาจจะดูเป็นเชิงปรัชญาไปหน่อย แต่ผมรู้สึกแบบนั้นจริงๆ และมีความสุขที่ได้ทำสิ่งนี้” เขาเล่าปิดท้าย

 

ขอให้ทุกคนพบความหมายของการมีอยู่ ขอให้ทุกคนมีความสุขกับโลกของกาแฟ

 

www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจ Startup