TEXT : Neung Cch.
เคยไปร้านนี้ยัง? เรามีร้านลับร้านใหม่มาแนะนำ บทสนทนาที่มักได้ยินบ่อยๆ เมื่อมีการหาร้านอาหารสักร้าน แล้วทำไมร้านที่อยู่ในพื้นที่ลับๆ จึงกลายเป็นจุดสนใจ
โดยทั่วไปคนมองว่าริมถนนนั้นถือว่าเป็นทำเลทองของการค้าขายที่ใครอยากได้ต้องแลกด้วยเงินก้อนโต หรือว่านี่จะเป็นแค่ความเชื่อในอดีต เมื่อยุคนี้ที่มีประตูเน็ตทำหน้าที่เป็นประตูกการค้า ช่วยมาปลดล็อกข้อจำกัดทางภูมิศาสตร์ แม้ร้านจะอยู่ในซอยลึก พื้นที่ลับตา คนก็ยังดั้นด้นเสาะหา และกลายเป็นจุดดึงดูดให้ผู้บริโภคยุคใหม่ตามไปต่อคิวกัน
ถ้าเป็นอย่างนี้หลายคนอาจสงสัยว่าทำเลริมถนนยังมีความจำเป็นสำหรับธุรกิจในยุคนี้อยู่หรือไม่? แล้วทำเลแบบไหนที่จะเข้าถึงผู้บริโภคหรือตอบโจทย์ธุรกิจมากกว่ากัน และทุกธุรกิจเหมาะแก่การทำร้านลับหรือไม่
วันนี้ SME Thailand Online จะพาไปหาคำตอบ โดยผู้ที่จะมาให้ความกระจ่างคือ ผศ.ดร.บุปผา ลาภะวัฒนาพันธ์ อาจารย์คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ผู้เชี่ยวชาญด้านการสร้างแบรนด์และสื่อสารการตลาด
Q : ที่ผ่านมาทำไมทำเลริมถนนถึงมีความจำเป็นกับการทำธุรกิจและยังจำเป็นไหมสำหรับการค้าในยุคปัจจุบัน
อาจกล่าวได้ว่าเป็น 3 ยุคที่ไม่ได้ถูกกำหนดตามช่วงเวลาพ.ศ.ที่แน่นอน จากสมัยก่อนมีความเชื่อว่า การมีทำเลที่ดีควรจะเป็นทำเลที่ติดถนนเพราะการมองเห็นและเข้าถึงง่าย และถ้าจะให้ดีที่ตรงนั้นควรเป็นที่ของตัวเองด้วย พอยุคถัดมาคนมองว่าทำเลริมถนนที่ดีไม่จำเป็นต้องซื้อไว้แค่เช่าก็ได้ เพราะทิศทางน้ำเปลี่ยนไปไปถ้ามีการตัดถนนใหม่มุมนั้นก็อาจไม่ใช่ทำเลที่ดี ฉะนั้นทำเลที่ดีไม่ได้แปลว่าดีตลอดไป มาถึงปัจจุบันทำเลติดถนนก็ยังมีความจำเป็นอยู่ ถ้าใครมีทำเลริมถนนก็ถือว่าได้เปรียบแต่ไม่ได้แปลว่าสำคัญที่สุด ในยุคโลกออนไลน์ที่ช่วยปลดล็อกข้อจำกัดทางภูมิศาสตร์ที่จะทำให้คนเห็นได้แม้ไม่ได้อยู่ติดถนน สามารถไปสร้างทำเลในแพลตฟอร์มที่ตรงกับกลุ่มเป้าหมายตรงกับประเภทธุรกิจ ช่วยลดข้อจำกัดในการทำธุรกิจ เช่น เรื่องงบประมาณ ฉะนั้นถึงทำเลดีไม่ดีก็สามารถทำให้เป็นทำเลที่ดีได้ด้วยกลยุทธ์การตลาด
Q : กล่าวได้ไหมว่านั่นเป็นสาเหตุให้เกิดคำว่า “ร้านลับ” ขึ้นมาในทางการตลาด
ส่วนตัวมองว่าร้านลับถือกำเนิดจากข้อจำกัดของผู้เป็นเจ้าของธุรกิจคือ หนึ่งไม่สามารถเลือกทำเลได้เพราะข้อจำกัดเรื่องเงินทุน สองไม่สามารถหาทำเลดีได้ตามที่ต้องการ สาม ทำเลนั้นเป็นมรดกที่ตกทอดกันมาจึงไม่อยากไปลงทุนเพิ่ม แต่หาทางทำพื้นที่ที่มีอยู่ให้คนรู้จัก มองว่า 3 ข้อนี้น่าจะเป็นจุดเริ่มต้นของร้านลับ
Q : ทั้งๆ ที่ร้านลับไม่ได้เดินทางสะดวกแต่ทำไมถึงทำรายได้ดีและเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคในยุคนี้
เรียกว่าถูกจริตกับนิสัยของมนุษย์ เพราะโดยทั่วไปคนเราจะมีนิสัยคือ หนึ่งมีความอยากรู้อยากเห็น ยิ่งลับยิ่งอยากรู้ มันเหมือนกับข่าวกอสซิป ยิ่งลึกลับก็ยิ่งอยากรู้ สอง ยิ่งหายากแสดงว่ายิ่งดี เพราะของที่ไม่ได้มาง่ายๆ มักไม่มีค่า ยิ่งลับยิ่งต้องใช้ความพยายาม สาม ไม่อยากตกเทรนด์ฉะนั้นเพื่อนไปแล้วฉันไม่ไปไม่ได้
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นต้องขอบอกก่อนว่าคำว่า ร้านลับ ใช้ไม่ได้กับทุกธุรกิจนะ เช่น ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับปัญหาของคนที่ต้องรีบ ที่เกี่ยวกับสุขภาพ เช่น ร้านขายยา หรืออู่ซ่อมรถ ฯลฯ ลูกค้าไม่อยากลำบากที่จะไปค้นหาร้านเพราะบางทีเป็นเรื่องนาทีเป็นนาทีตายของชีวิต
Q : ถ้าอย่างนั้นอยากให้อาจารย์ช่วยเปรียบเทียบข้อดีข้อเสียของทำเลที่ติดถนนกับร้านลับ
ก่อนจะบอกได้ว่าทำเลไหนดีหรือไม่ดี อยากให้ผู้ประกอบการเริ่มต้นจากรู้ก่อนว่าเราทำธุรกิจอะไร กลุ่มเป้าหมายเป็นใคร ถ้าจะให้ได้ข้อมูลที่เจาะลึกแม่นยำขึ้นควรวิเคราะห์จาก 2 แกนหลัก คือ แกนที่เป็นธุรกิจกับแกนที่เป็นลูกค้า เช่น ถ้าคุณมีลูกค้าระดับบนเป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อสูงมาก แต่ไลฟ์สไตล์เป็นคนจริงจัง เขาอาจเอาเวลาไปทำอย่างอื่นดีกว่าการดั้นด้นไปตระเวนหาร้านลับ หรือบางคนมีกำลังซื้อเยอะแต่ไลฟ์สไตล์ชอบอยากรู้เขาก็อาจจะคนขับรถไปซื้อมาให้โดยที่ไม่ต้องไปเอง หรือถ้ามองภาพกว้างคนที่ทำธุรกิจร้านลับต้องจับกลุ่มลูกค้าที่มีกำลังซื้อประมาณหนึ่ง ที่มีเงินจ่ายค่าน้ำมันรถเพื่อเดินทางมาร้านลับ
Q : ถ้าเป็นธุรกิจประเภทเดียวกันที่เป็นคาเฟ่หรือธุรกิจร้านอาหารมีกลุ่มเป้าหมายเดียวกัน ทำเลแบบไหนที่ดีกว่ากัน
ถ้าเป็นทำเลริมถนน ข้อดีคือ หนึ่ง มองเห็นง่าย ฉะนั้นอาจไม่ต้องใช้เครื่องมือการตลาดมากนักที่จะทำให้คนรู้จักร้าน มองเห็นแต่แรก และทำเลยิ่งเห็นชัดแสดงว่าคุณก็ได้ภาพลักษณ์ชัดตามไปด้วย มันเหมือนคุณแบบเป็นคนแถวหน้ายิ่งคุณแต่งองค์ทรงเครื่องเสริมให้ดีนิดนึงภาพลักษณ์คุณจะดีเลย เพราะคุณได้ทำเลที่เป็นชัยภูมิดีแล้ว สอง คือโอกาสที่จะทำให้คนเข้าร้านก็ง่ายกว่า สุดท้ายมันก็เลยไปจุดจบที่ทำสั้นๆ คือเข้าถึงง่าย ไปซื้อได้ง่าย ซึ่งจะเห็นได้จากแบรนด์ใหญ่ เช่น สตาร์บัคส์ เน้นในเรื่องแบรนด์อิมเมจ เน้นทำเลดีและจะเสริมว่าทำอย่างไรเข้าถึงลูกค้าได้ง่ายขึ้น เช่น เพิ่ม Drive-Through
ส่วนข้อเสียของการมีทำเลติดถนน ยุคนี้มันไม่การันตีแล้วว่าร้านจะประสบความสำเร็จเรื่องรายได้ อย่าลืมว่า ณ วันนี้มีร้านที่ขายของเหมือนคุณมากมายไม่ได้แค่ในออฟไลน์ มันมีร้านออนไลน์ด้วยแถมมีร้านลับกลายเป็นคู่แข่ง แล้วปัจจุบันผู้บริโภคก็เปลี่ยนใจง่ายไม่ได้ภักดีต่อแบรนด์เหมือนเมื่อก่อน
ในขณะที่ข้อดีของร้านลับคือ ถูกจริตกับผู้บริโภคในปัจจุบันที่กล่าวข้างต้น และเป็นทางเลือกหนึ่งของเจ้าของธุรกิจที่ไม่มีเงินซื้อที่แพงๆ หรือมีที่อยู่แล้ว หรือต้องการทำคอนเซปต์ร้านลับเพราะอยากให้ผู้บริโภคได้ใกล้ชิดธรรมชาติ ฉะนั้นร้านยิ่งลึกยิ่งลับทำให้คนยิ่งใกล้ชิดธรรมชาติมากขึ้นซึ่งตรงนี้ทำเลริมถนนก็ไม่ตอบโจทย์อยู่แล้ว
แต่ข้อเสียของร้านลับ คือ ยิ่งลับมากก็ยิ่งต้องมีพลังในการสร้างคอนเทนต์ เหมือนคุณต้องเสียเงินสร้างถนนใหม่เพื่อให้คนไปถึงร้าน ถนนที่คนส่วนใหญ่นิยมสร้างคือ การใช้อินฟลูเอ็นเซอร์นั่นเอง แต่การเลือกอินฟลูเอ็นเซอร์ควรเลือกให้เหมาะกับคาแรกเตอร์ของแบรนด์ด้วย
Q : คำแนะนำสำหรับผู้ประกอบการในการเลือกทำเลทำธุรกิจ
ขอย้ำที่เริ่มตุ้นคุณต้องรู้จักตัวเองว่าคุณเลือกทำเลนั้นเพื่ออะไร วันนี้ทำเลถูกปลดล็อกแล้วจากคำว่า ออนไลน์ จากพฤติกรรมผู้บริโภค เครื่องมือการสื่อสารการตลาดที่มากขึ้น ที่อยากทิ้งท้ายคือ ยุคนี้ที่จอดรถมีค่ากว่าทำเล ต่อให้เป็นร้านลับไม่มีที่จอดรถก็ตาย ต่อให้ทำเลดีติดถนนไม่มีที่จอดรถก็ตายเหมือนกัน แท้จริงแล้วทำเลที่ตั้งหรือที่จอดรถสำคัญกว่ากันฝากไว้ให้คิด
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี
