เรื่อง : มลฑา ชัยธำรงค์กูล
จะดีแค่ไหนหากคุณได้มากกว่าแค่ภาพถ่าย และความทรงจำดีๆ กลับมาพร้อมของฝากหลังจากที่ทริปวันหยุดสุดสัปดาห์อันแสนสุขสนุกสนานได้ผ่านพ้นไป
วิรวัฒน์ เปี่ยมวิวัตติกุล ประธานบริษัท พรทิพย์ (ภูเก็ต) จำกัด ซึ่งดำเนินธุรกิจร้านของฝากภายใต้ชื่อ ‘ร้านพรทิพย์’ ในจังหวัดภูเก็ตมานานนับ 20 ปี เป็นอีกหนึ่งผู้ประกอบการ SME ที่ช่วยให้ความประทับใจของนักท่องเที่ยวไม่เลือนหายไปตามกาลเวลา ด้วยบรรจุภัณฑ์ของสินค้าที่เขาใส่ใจรังสรรค์ขึ้นมาเมื่อไม่นานนี้เอง
“เราเริ่มทำบรรจุภัณฑ์ตึกเก่าของจังหวัดภูเก็ตขึ้นเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา ก่อนหน้านี้เราออกบรรจุภัณฑ์เซตอันดามัน ซึ่งเป็นสัตว์ทะเล 12 ชนิด แล้วก็ได้ผลตอบรับดีเกินเป้าหมายที่วางไว้ กอปรกับคนภูเก็ตเริ่มให้ความสนใจกับวัฒนธรรมในท้องถิ่นมากขึ้น รวมถึงรัฐบาลก็พยายามผลักดันเมืองเก่าให้เป็นมรดกโลก
นี่เองจึงเกิดเป็นความคิดที่จะนำตึกเหล่านี้มาทำเป็นรูปแบบบรรจุภัณฑ์ ซึ่งตอนนี้ได้ออกแบบไว้แล้วถึง 40 แบบและทยอยออกสู่ตลาดไปแล้วประมาณ 12 แบบ โดยรูปแบบจะเป็นเมืองเก่าที่สมบูรณ์ พร้อมตุ๊กตาคนที่แต่งกายด้วยชุดย่าหยา (การนุ่งผ้าถุงปาเต๊ะ ใส่เสื้อที่ตัดเย็บแบบเข้ารูป โดยชายเสื้อด้านหน้ายาวแบบเสื้อของสตรีมุสลิม) บ้าบ๋า (ชายที่เป็นลูกผสมระหว่างคนจีนกับคนพื้นเมือง) และรถสองแถว หรือที่คนภูเก็ตเรียกว่า ‘รถโพท้อง’ ประดับไว้ตามมุมต่างๆ ของตึกด้วย จึงเป็นเหมือนบรรจุภัณฑ์ที่มีชีวิต”
ส่วนการที่บริษัท พรทิพย์ไม่สามารถออกบรรจุภัณฑ์พร้อมกันได้ทีเดียวนั้น เนื่องมาจากกำลังการผลิตไม่เพียงพอ ซึ่งแม้จะมีโรงงานแต่วิรวัฒน์ก็เห็นว่าตนเองไม่มีประสบการณ์ด้านขนมโดยตรง อีกส่วนหนึ่งคือ เขาต้องการกระจายรายได้สู่ชุมชน ซึ่งเชื่อว่าจะสร้างความยั่งยืนให้กับกิจการ ตลอดจนเป็นภูมิคุ้มกันธุรกิจท้องถิ่นได้ในระยะยาว ตามพระราชดำรัสภูมิสังคมของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ซึ่งข้อจำกัดด้านการผลิตสินค้านี้เองทำให้บริษัท พรทิพย์ (ภูเก็ต) ต้องรับขนมจากผู้ประกอบการพื้นเมืองในกระบี่ และพังงา ซึ่งมีวัฒนธรรมเดียวกันมาเพิ่ม จนได้จำนวนผลิตครั้งหนึ่งประมาณ 400-500 กล่อง โดย 1 กล่องมีขนม 2 ชนิด
ไม่เพียงแต่ความสวยคลาสสิกของบรรจุภัณฑ์เท่านั้น แต่วิรวัฒน์ยังได้คัดสรรขนมที่มีความโดดเด่นของแต่ละเจ้ามาบรรจุลงในกล่อง พร้อมบอกส่วนผสม วิธีทำ และเรื่องราวของขนมแต่ละชนิดด้วย ส่งผลให้เนื้อในของสินค้าชุดนี้แจ่มจรัสไม่แพ้รูปลักษณ์ภายนอกเลยทีเดียว
“การออกแบบมีความสำคัญเป็นอันดับหนึ่งกับทั้งผลิตภัณฑ์ที่เป็นอาหาร และไม่ใช่อาหาร ที่ผ่านมาธุรกิจเติบโตด้วยคุณภาพของเนื้อใน แต่ปัจจุบันรูปลักษณ์นั้นมีความสำคัญมาก เพราะเมื่อเรามองไปในตลาดบรรจุภัณฑ์ของสินค้าต่างๆ มักมีความคล้ายคลึงกัน ณ วันนี้การนำวัฒนธรรมของท้องถิ่นมาสร้างคุณค่าทางด้านจิตใจให้กับทั้งผู้รับ และผู้ให้จึงก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่มที่สูงกว่า”
กมลทิพย์ อุทารวุฒิพงศ์ นักออกแบบจากห้างหุ้นส่วน Design Sense จำกัด
บริษัท พรทิพย์ (ภูเก็ต) จำกัด ได้นำเอาขนมพื้นเมืองซึ่งกำลังจะสูญหายไปมารวบรวม และนำเสนอในบรรจุภัณฑ์ที่เป็นอัตลักษณ์ของสถาปัตยกรรมสไตล์ชิโน-โปรตุกีส ถือเป็นการนำเสนอเรื่องราวทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมผ่านทางผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มมูลค่าไปพร้อมๆ กับการสร้างคุณค่าให้กับขนมและเรื่องราวของจังหวัดภูเก็ต โดยใช้กลยุทธ์การออกแบบที่หลากหลาย โดยย่อส่วนจากอาคารสำคัญแต่ละแห่งที่ทรงคุณค่า และคงรายละเอียดที่ถูกต้อง พร้อมกับมีข้อมูลไว้เพื่อบอกเล่าให้ได้ทราบถึงเรื่องราวที่มาที่ไปด้วย”
ในขั้นตอนของการทำงานได้มีการเก็บรวบรวมข้อมูลทางประวัติศาสตร์ และภาพถ่ายจากสถานที่จริง แล้วนำมาออกแบบ มีการตรวจสอบความถูกต้องของรายละเอียดต่างๆ เลือกใช้วัสดุที่ง่ายต่อการย่อยสลาย เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เน้นความสะดวกในการบรรจุสินค้า ความคงทน และการเปิดใช้ จนออกมาเป็นบรรจุภัณฑ์ตึกเก่าเสมือนจริงที่ชมได้ 360 องศา สามารถเปิดประตูหน้าต่าง ต่อสร้างเป็นเมืองภูเก็ตจำลองได้หลากหลายรูปแบบ รวมถึงพับเก็บเพื่อความสะดวกในการขนส่งได้ด้วย
นับเป็นครั้งแรกของประเทศไทยที่มีการออกแบบบรรจุภัณฑ์โดยนำเสนอถึงคุณค่า อัตลักษณ์ เรื่องราว แนวคิด และผลิตเพื่อจำหน่ายในเชิงพาณิชย์
