เรื่อง : ดร.วราธัช ตันติวรวงศ์ บ.ภ.
ผู้อำนวยการ เครือข่ายลูกค้าผู้ประกอบการ 1
สายงานธุรกิจลูกค้าผู้ประกอบการ ธนาคารกสิกรไทย
varatad.t@kasikornbank.com
อินเดียเป็นหนึ่งในประเทศที่มีความพร้อมทั้งด้านเศรษฐกิจที่มีขนาดใหญ่อันดับ 10 ของโลกและเป็นอันดับ 3 ในเอเชียรองจากจีนและญี่ปุ่น รวมถึงมีตลาดขนาดใหญ่จากจำนวนประชากรถึง 1,200 ล้านคน โดยประเทศอินเดียมีผู้ประกอบการที่มีศักยภาพในอุตสาหกรรมต่างๆ จำนวนมาก โดยเฉพาะที่เมืองมุมไบ มหานครที่มีประชากรอาศัยอยู่มากถึง 22 ล้านคน เป็นอีกหนึ่งเมืองที่มีความพลุกพล่านที่สุดในประเทศ เชื่อไหมครับว่า ช่วงเวลาเช้าตรู่และตอนดึกเท่านั้น จะเป็นช่วงเวลาที่รถไม่ติด ถ้าระหว่างวันต้องมีการวางแผนกันให้ดีเพราะที่มุมไบรถติดมากครับ
มามุมไบครั้งนี้ ผมได้มีโอกาสและเปลี่ยนประสบการณ์กับผู้ที่มีประสบการณ์ในการทำธุรกิจส่งออกสินค้าฮาลาล มาที่อินเดียว่า จริงๆ แล้ว สัดส่วนของประชากรที่อินเดียที่นับถือศาสนาอิสลามมีอยู่ประมาณร้อยละ 10 ซึ่งดูเหมือนจะน้อย แต่ถ้าดูจากจำนวนประชาการที่ 1,200 ล้านคน ก็เท่ากับ 120 ล้านคน ซึ่งมากกว่าประชากรในประเทศไทยซะอีก ส่วนพฤติกรรมการบริโภคอาหารของชาวอินเดียที่เป็นชาวมุสลิมจะนิยมบริโภคอาหารที่ผลิตได้เองภายในท้องถิ่นและปรุงอาหารรับประทานเองเป็นหลัก โดยวัตถุดิบสามารถหาซื้อได้ในตลาดท้องถิ่นและร้านค้าปลีกขนาดเล็ก ซึ่งเป็นผู้กระจายสินค้ารวมแล้วประมาณร้อยละ 90 ของมูลค่าตลาด
ทั้งนี้ นอกจากในเมืองใหญ่ๆ แล้ว ไม่ค่อยมีการดำเนินกิจการซูเปอร์มาร์เก็ต ไฮเปอร์มาร์เก็ต หรือห้างค้าปลีกขนาดใหญ่มากนักในประเทศอินเดีย แม้แต่ในเมืองใหญ่อย่างเช่นเมืองมุมไบ ประชาชนส่วนใหญ่ยังนิยมที่จะปรุงอาหารรับประทานเองที่บ้าน รวมทั้งนำอาหารที่ปรุงเองที่บ้านไปรับประทานในที่ทำงานด้วย อย่างไรก็ตาม มีแนวโน้มว่าการรับประทานอาหารนอกบ้านและผลิตภัณฑ์อาหารประเภท Ready to Eat จะได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในกลุ่มคนชั้นกลางที่มีรายได้สูงขึ้นตามภาวะเศรษฐกิจ
ข้อมูลจากสำนักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศที่มุมไบ ระบุว่า อินเดียมีการนำเข้าสินค้าประเภทอาหารจากต่างประเทศเป็นปริมาณไม่มากนักเมื่อเทียบกับขนาดของตลาด เนื่องจากอินเดียเองมีความสามารถในการผลิตได้ค่อนข้างเพียงพอต่อความต้องการบริโภค รวมทั้งยังเป็นประเทศผู้ส่งออกอาหารรายสำคัญของโลกอยู่แล้ว ทั้งนี้ สินค้าอาหารที่อินเดียมีการนำเข้ามักจะเป็นสินค้าที่มีลักษณะเฉพาะ เช่น ผักผลไม้ที่ไม่ได้เพาะปลูกเองในประเทศ เครื่องดื่มบางชนิด เนื้อสัตว์และเนื้อสัตว์แปรรูปบางชนิด อาหารกระป๋อง อาหารสำเร็จรูป ซอสและเครื่องปรุงรส เป็นต้น
นอกจากนี้ การนำเข้าสินค้าอาหารจากต่างประเทศส่วนใหญ่ ผู้นำเข้าจะเป็นผู้กระจายสินค้าเองด้วย โดยจะส่งต่อไปยังตลาดค้าส่ง ร้านค้าปลีกท้องถิ่น ซูเปอร์มาร์เก็ตท้องถิ่น ส่วนซูเปอร์มาร์เก็ตของห้างสรรพสินค้าและไฮเปอร์มาร์เก็ตจะมีแผนกจัดซื้อของตนทำหน้าที่คัดเลือกและสั่งซื้อสินค้าเอง โดยขั้นตอนการนำเข้าสินค้าอาหารฮาลาลเป็นเช่นเดียวกับการนำเข้าสินค้าอาหารโดยทั่วไป โดยสินค้าอาหารที่จะส่งเข้ามายังประเทศอินเดียจะต้องมีการรับรองด้านสุขอนามัยจากประเทศต้นทางให้เรียบร้อย
ส่วนการนำเข้าสินค้าที่เป็นเนื้อสัตว์จะต้องได้รับอนุญาตจากหน่วยงาน Department of Animal Husbandry and Dairying ของรัฐบาลอินเดีย สำหรับการระบุว่าสินค้าอาหารใดเป็นอาหารฮาลาล อินเดียมีองค์กรที่เกี่ยวข้อง คือ Halal India Pvt. Ltd. ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ได้รับการรับรองจากรัฐบาลอินเดียในการตรวจสอบและให้การรับรองผลิตภัณฑ์ฮาลาลในประเทศอินเดีย และองค์กรดังกล่าวเป็นสมาชิกของ World Halal Congress ทั้งนี้ ไม่มีข้อบังคับว่าสินค้าฮาลาลจะต้องได้รับการรับรอง หรือได้เครื่องหมายรับรองใดจึงจะสามารถวางจำหน่ายได้ แต่หากผู้ประกอบการเห็นว่าหากมีการรับรองฮาลาลบนฉลากผลิตภัณฑ์แล้วจะทำให้เกิดประโยชน์ทางการตลาดได้ ก็สามารถนำสินค้าของตนเสนอขอรับการรับรองจากองค์กรดังกล่าว
เมื่อพิจารณาจากคุณภาพของสินค้าอาหารของไทยที่มีศักยภาพในการส่งออกมายังตลาดอินเดีย ได้แก่ อาหารสำเร็จรูป ขนมขบเคี้ยว ซอสและเครื่องปรุงรส ผลไม้แปรรูป อาหารทะเลแช่แข็ง อาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ เป็นต้น กลุ่มผู้บริโภคสำหรับสินค้าไทยดังกล่าว ได้แก่ ผู้บริโภคระดับกลางขึ้นไปที่มีรายได้ค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับรายได้เฉลี่ยของคนอินเดียทั่วไป และต้องการทางเลือกในการบริโภคเพิ่มขึ้น ควรเน้นกลุ่มลูกค้าเป้าหมายเป็นผู้นำเข้ารายใหญ่ และตัวแทนห้างสรรพสินค้าที่มีศักยภาพในการทำการตลาดให้กับสินค้า โดยมุมไบเป็นเมืองเป้าหมายเนื่องจากเป็นเมืองใหญ่ที่มีความสำคัญทางธุรกิจ และผู้บริโภคจะมีกำลังซื้อสูงกว่าเมืองอื่นทั่วไป
จากมุมมองที่ผมได้มาสัมผัสหลายเมืองในอินเดีย ต้องบอกว่ามุมไบเป็นเมืองที่ใหญ่และเจริญที่สุด เป็นเมืองที่คนมีกำลังซื้อสูงมากยิ่งบริเวณแถบ Coloba ที่อยู่ใกล้ๆ กับ Gate of India ซึ่งเป็น landmark อันดับหนึ่งของมุมไบ กลายเป็นสถานที่สำหรับคนที่มีฐานะดี ราคาอาพาร์ตเมนต์ที่เรียงรายอยู่บริเวณรอบทะเลอาราเบียนแพงจนน่าใจหาย แต่ก็ถูกจับจองกันอย่างเนืองแน่น ก็น่าจะเป็นอีกหนึ่งโอกาสสำหรับผู้ประกอบการฮาลาลไทยที่จะขยายตลาดมาที่อินเดีย
สินค้าอาหารไทยที่มีศักยภาพในตลาดอินเดีย
• อาหารสำเร็จรูป
• ขนมขบเคี้ยว
• ซอสและเครื่องปรุงรส
• ผลไม้แปรรูป
• อาหารทะเลแช่แข็ง
• อาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ
120 ล้านคน
คือจำนวนประชากรของอินเดียที่นับถือศาสนาอิสลาม หรือคิดเป็น 10 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนประชากรทั้งหมดซึ่งมีอยู่ประมาณ 1,200 ล้านคน
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี
