TEXT : กองบรรณาธิการ
โลกของเราทุกวันนี้เปลี่ยนแปลงไปค่อนข้างเร็ว ทำให้อะไรหลายๆ อย่างเปลี่ยนแปลงไป วิถีชีวิตของคนก็เปลี่ยนแปลงไปด้วยเช่นกัน นั้นทำให้เกิดเทรนด์ต่างๆ ขึ้นมากมาย เช่น เรื่องอาหาร หรือไลฟ์สไตล์ เป็นต้น และทุกคนอยากรู้ไหมว่าในอนาคตข้างหน้าอาหารจะมีหน้าตาเป็นอย่างไร เราจะพาทุกคนนั่งไทม์แมชชีนไปอนาคตข้างหน้ากัน พร้อมหรือยัง ถ้าพร้อมไปกันเลย
สำหรับภาพรวมของตลาด Future Food ของไทยซึ่งมีมูลค่ารวมกว่า 9.1 หมื่นล้านบาท มีการเติบโตเป็นไปทิศทางเดียวกับเทรนด์โลก
Future Food หรือ อาหารแห่งอนาคต เป็นเทรนด์ใหม่ที่เกิดขึ้นในอุตสาหกรรมอาหารที่กำลังเป็นที่จับตามองอย่างมาก ซึ่งจะให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาอย่างยั่งยืน สร้างความมั่นคงด้านอาหาร (food security) ยังเป็นทางเลือกใหม่ให้ผู้บริโภคอีกด้วย และ Future Food แบ่งออกได้ตามนี้
1. อาหารเสริมสุขภาพหรืออาหารฟังก์ชั่น (Functional Food)
เป็นนวัตกรรมอาหารเสริมสุขภาพที่แปรรูปไปเพื่อให้ประโยชน์ต่อสุขภาพ นอกเหนือจากประโยชน์ที่ได้รับจากสารอาหารหลักที่กินกัน ในชีวิตประจำวัน โดยเพิ่มเติมส่วนผสมใหม่หรือส่วนผสมที่มีอยู่แล้ว เพื่อเพิ่มความสามารถของกลไกในร่างกาย ในการดูแลสุขภาพหรือป้องกันโรค
มูลค่าตลาดในไทย : 6.4 หมื่นล้านบาท การเติบโตทรงตัวจากปีก่อน
2. อาหารทางการแพทย์ (Medical Food)
เป็นนวัตกรรมอาหารเพื่อตอบสนองด้านการแพทย์ โดยใช้เป็นโภชนาบำบัด ผลิตเป็นอาหารหรือเครื่องดื่มทดแทน หรือเสริมอาหาร ซึ่งใช้รับประทานหรือดื่มแทนอาหารหลัก หรือดื่มเพื่อเสริมอาหารบางมื้อ
มูลค่าตลาดในไทย: 2,850 ล้านบาท การเติบโตทรงตัว
3. อาหารอินทรีย์ (Organic Food)
ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรที่ผลิตหรือแปรรูป โดยไม่ใช้ยาฆ่าแมลงที่สังเคราะห์ทางเคมี ไม่มีการตัดแต่งพันธุกรรม ไม่ใช้ปุ๋ยเคมีและปุ๋ยที่มาจากกากของระบบบำบัดน้ำเสีย ส่วนผลิตภัณฑ์อินทรีย์จากสัตว์ หมายถึง เนื้อ ไข่ และผลิตภัณฑ์นม ต้องมาจากสัตว์ที่เลี้ยงกลางแจ้งแบบเปิด และกินอาหารที่เป็นอาหารอินทรีย์ ไม่มีการใช้ฮอร์โมน หรือ ยาปฏิชีวนะกับสัตว์
มูลค่าตลาดในไทย : 560 ล้านบาท เติบโตเพิ่มขึ้น 10%
4. อาหารที่ผลิตขึ้นมาใหม่ทางวัตกรรม (Novel Food)
กระทรวงสาธารณสุขได้ออกประกาศ ฉบับที่ 376 เรื่อง อาหารใหม่ โดยกล่าวว่า ในปัจจุบันนี้มีการนำวัตถุที่ไม่เคยบริโภคเป็นอาหารมาใช้เป็นอาหารหรือส่วนประกอบอาหาร อีกทั้งมีการพัฒนากระบวนการผลิตอาหารโดยใช้เทคโนโลยีที่ไม่เคยใช้มาก่อน จึงสมควรมีมาตรการการประเมินความปลอดภัยรองรับเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค โดยให้ความหมายของอาหารใหม่ไว้ 3 ข้อ ดังนี้
1.อาหารใหม่ หมายถึง อาหารหรือส่วนประกอบของอาหาร ที่ปรากฏหลักฐานทางวิชาการ ว่ามีประวัติการบริโภคเป็นอาหารน้อยกว่า 15 ปี
2.อาหารใหม่ หมายถึง อาหารหรือส่วนประกอบของอาหาร ที่ได้จากกระบวนการผลิตที่มิใช่กระบวนการผลิตโดยทั่วไปของอาหารนั้นๆ ที่ทำให้ส่วนประกอบ โครงสร้างของอาหาร รูปแบบของอาหารนั้นเปลี่ยนแปลงไปอย่างมีนัยสำคัญ ส่งผลต่อคุณค่าทางโภชนาการ กระบวนการทางเคมีภายในร่างกายของสิ่งมีชีวิต หรือระดับของสารที่ไม่พึงประสงค์
3. อาหารใหม่ หมายถึง ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีวัตถุตามข้อ 1) และ ข้อ 2) เป็นส่วนประกอบ
อธิบายแบบให้เข้าใจง่ายๆ Novel Food อาหารกลุ่มนี้หมายถึงอาหารรูปแบบใหม่ที่มีความเป็นนวัตกรรมสูงมาก ซึ่งทางแถบยุโรป จะให้คำจำกัดความว่าเป็นอาหารพวกที่ใช้ขั้นตอนการผลิตแบบใหม่ ไม่เคยมีการผลิตมาก่อน หรือเป็นอาหารที่ได้จากพืชหรือสัตว์ที่ไม่ได้ใช้เทคนิคการผลิตแบบดั้งเดิม หรือเป็นอาหารที่มีการปรับแต่งโดยกระบวนการผลิตแบบใหม่ เช่น การใช้นาโนเทคโนโลยี หรือพวก Nano Food ก็เข้าข่ายนี้เช่นกัน อย่างพวกน้ำพริกกะปิผง รวมถึงแหล่งอาหารใหม่ คือ แมลง สาหร่าย และยีสต์ เป็นต้น
มูลค่าตลาดในไทย: 2.4 หมื่นล้านบาท เติบโตเพิ่มขึ้น 20%
มูลค่าตลาดโลกของธุรกิจ Future food
การระบาดของโควิด-19 ส่งผลต่อธุรกิจ Future food โดยกลุ่มที่ได้รับประโยชน์ ได้แก่ กลุ่มอาหารเสริมสุขภาพ กลุ่มอาหารอินทรีย์ อาหารจากพืช และกลุ่มอาหารจากแมลง ส่วนกลุ่มที่ได้รับผลกระทบเชิงลบ ได้แก่ กลุ่มอาหารทางการแพทย์ ส่งผลให้มูลค่าตลาด Future Food โลกมีการขยับตัว
- กลุ่มอาหารเสริมสุขภาพ มีมูลค่าตลาดอยู่ที่ 1,092 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขยายตัว 6%
- กลุ่มอาหารอินทรีย์ มูลค่าตลาดอยู่ที่ 182 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขยายตัวเพิ่มขึ้น 14 %
- กลุ่มอาหารทางการแพทย์ มีมูลค่าตลาด 21 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯตลาดจึงขยายตัวต่ำเพียง 5%
- กลุ่มอาหารใหม่ มีมูลค่าตลาด 38 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขยายตัวเพิ่มขึ้น 12%
อ่านถึงตรงนี้แล้วคุณก็รู้ว่าทิศทางของตลาดอาหาร Future food เป็นอย่างไร กลุ่มไหนที่เติบโตมากหรือน้อย และนี่จะเป็นโอกาสสำหรับทำธุรกิจอาหารแห่งอนาตทั้งหลาย
ที่มา : http://fic.nfi.or.th/futurefood/index.php
https://warning.acfs.go.th/th/articles-and-research/view/?page=8
https://www.bangkokbanksme.com/en/future-food
https://www.thansettakij.com/business/510908
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี