เรื่อง : ฐิพร อู่เพียรพงษ์
กลุ่มนักศึกษาปริญญาโทสาขาตลาด จากวิทยาลัยการจัดการ มหาวิทยาลัยมหิดล (CMMU) ได้จัดสัมมนางานด้านการตลาด ซึ่งหัวข้อหนึ่งที่น่าสนใจและน่าจับตามองคือ “กลเม็ดมัดใจสาวพาณิชย์” ทีมวิจัยได้เล็งเห็นถึงตลาดใหม่อย่างนักเรียนพาณิชย์หญิงที่ยังไม่มีใครสนใจจับตลาดอย่างจริงจัง ในขณะที่กำลังซื้อของนักเรียนพาณิชย์หญิงมีไม่ต่างกับนักเรียนนักศึกษาหญิงทั่วไป โดยทางทีมวิจัยได้ศึกษาพฤติกรรมเชิงลึกของกลุ่มตัวอย่างนักเรียนพาณิชย์หญิงในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล
นักเรียนพาณิชย์เป็นนักเรียนสายอาชีพที่มีอายุอยู่ในช่วงประมาณ 15-18 ปี หรือเทียบเท่าได้กับนักเรียนระดับมัธยมปลายในสายสามัญ จากการวิจัยพบว่า ในปัจจุบันมีนักเรียนพาณิชย์เกือบ 480,000 คนทั่วประเทศ นักเรียนพาณิชย์หญิง หรือสาวพาณิชย์ เป็นนักเรียนที่มีความเป็นผู้ใหญ่มากกว่าอายุ เพราะมุมมองการใช้ชีวิตของพวกเขาอยากทำให้ครอบครัวสบาย จึงเลือกที่จะเรียนไปทำงานไป ดังนั้น ทำให้รายได้ของสาวพาณิชย์เองมีรายได้ขั้นต่ำอยู่ที่ 3,000 บาท และสูงถึง 6,000 บาทต่อเดือน
จากจุดนี้ชี้ให้เห็นว่าตลาดของสาวพาณิชย์ขั้นต่ำนั้นจะมีเงินหมุนกว่าพันห้าร้อยล้านบาท ประกอบกับการใช้ชีวิตอย่างผู้ใหญ่ทำให้สาวพาณิชย์มีอำนาจในการตัดสินใจใช้จ่ายเงินเองสูงถึง 69% และในอนาคตแนวโน้มของตลาดแรงงานต้องการนักเรียนพาณิชย์เพิ่มขึ้น เพราะนักเรียนพาณิชย์มีทักษะการทำงานมากกว่านักเรียนสายสามัญ จึงทำให้ตลาดสาวพาณิชย์เป็นตลาดสำคัญที่มีกำลังซื้ออย่างมากทั้งในปัจจุบันและในอนาคต
ทีมวิจัยได้เผยพฤติกรรมของสาวพาณิชย์ไว้ว่า เป็นหญิงสาวที่เหมือนเด็กสาวทั่วไป สาวพาณิชย์มักจะอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม ตามสถานที่ที่คุ้นชิน กล้าได้กล้าเสีย นิยมแฟชั่น เทคโนโลยี และสื่อต่าง ๆ แต่ข้อหนึ่งที่สาวพาณิชย์ต่างจากเด็กสาวทั่วไปอย่างชัดเจนคือ การเลือกใช้เงินอย่างคุ้มค่า เพราะสาวพาณิชย์มักจะทำงานหรือออมเงิน เพื่อซื้อสิ่งที่ตนอยากได้เองมากกว่าการขอพ่อแม่
ทีมวิจัยยังเผยอีกว่าตลาดแฟชั่นมีแนวโน้มที่จะไปได้ดีกับสาวพาณิชย์ เพราะสาวพาณิชย์รักการแต่งหน้าและแต่งตัวมาก ซึ่งดูได้จากยูนิฟอร์มของแต่ละโรงเรียน เพราะชุดยูนิฟอร์มของโรงเรียนมีผลต่อการเลือกเข้าสถานศึกษาของสาวพาณิชย์ หรือแม้กระทั่งการแต่งหน้าใส่คอนแทคเลนส์ตามกระแสนิยมสไตล์เกาหลีในปัจจุบัน มากไปกว่านั้นทีมวิจัยยังย้ำว่า “เพื่อน” เป็นปัจจัยหลักในการเลือกซื้อสินค้า เพราะการอยู่เป็นกลุ่มก้อนทำให้สามารถบอกสรรพคุณสินค้าจะเป็นไปแบบปากต่อปาก และ “ราคา”ของสินค้าก็มีผลอย่างมากเช่นกัน
เด็กพาณิชย์ส่วนใหญ่กล้าเสี่ยงใช้สินค้าที่มีราคาถูกกว่าราคาที่ควรจะเป็น แม้จะไม่ได้รับการรับรองจากองค์กรใด ๆ ก็ตาม หากแต่ตอบสนองความต้องการแล้วก็จะซื้อใช้และบอกต่อกลุ่มเพื่อนทันที หรือแม้สินค้าโฆษณาจากนิตยสารทั่วไปซึ่งเป็นสื่อที่สาวพาณิชย์เสพเป็นอันดับสาม รองจากละครโทรทัศน์ และอินเตอร์เน็ต สาวพาณิชย์ก็กล้าเสี่ยงที่จะจัดสินใจลองใช้สินค้าเหล่านั้นเช่นกัน
ท้ายที่สุดแล้วทีมวิจัยได้สรุปกลเม็ดเด็ด มัดใจสาวพาณิชย์ไว้ 5 ข้อ เพื่อเป็นแนวทางการทำตลาดสาวพาณิชย์ คือ
1.จีบก่อนได้ก่อน” เข้าให้ถึงกลุ่มสาวพาณิชย์ก่อน โดยให้แบรนด์ของสินค้าเป็นหนึ่งในตัวตนของสาวพาณิชย์
2.ไม่ขอก็แบ่งให้ สาวพาณิชย์มักจะซื้อสินค้าแล้วแบ่งปันสินค้าให้เพื่อนในกลุ่มใช้ด้วยกัน ซึ่งสะท้อนถึง พฤติกรรมกลุ่ม
3. ถูกและดีนี่สิโดนใจ การตั้งราคาสินค้าต้องเหมาะสมกับรายได้ขั้นต่ำ 3,000 และยิ่งหากเป็นสินค้าโปรโมชั่นหรือราคาถูกและมีสรรพคุณดีก็จะได้รับความสนใจเป็นพิเศษ
4.ไม่ใช้มั่ว ขอชัวร์ไว้ก่อน สาวพาณิชย์เป็นผู้ตามกระแสสังคมและกลุ่มเพื่อน หากเพื่อนบอกว่าดีก็จะใช้ตาม
5.ถิ่นของฉันนี่แหละ ตัวตน สาวพาณิชย์มักจะออกไปใช้จ่ายเงินตามสถานที่คุ้นเคย หรือใกล้โรงเรียนของตน
