เรื่อง : ศูนย์ข้อมูลอัญมณีและเครื่องประดับ
สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
อุดรธานี เป็นจังหวัดหนึ่งที่ตั้งอยู่บริเวณภาคอีสานตอนบนที่มีเศรษฐกิจขนาดใหญ่ และขยายตัวอย่างรวดเร็วในช่วงหลายปีที่ผ่านมา โดยถือเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์ของภูมิภาค เนื่องจากเป็นที่ตั้งของสนามบินนานาชาติ และมีถนนหนทางที่สะดวกสบายเชื่อมผ่านหนองคายไปยังกรุงเวียงจันทน์ของ สปป.ลาว ด้วยระยะทางเพียง 70 กิโลเมตรเศษ
ดังนั้น อุดรธานีจึงกลายเป็นจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยวทั้งจากต่างจังหวัดและต่างชาติที่มักไปลงเครื่องบินที่สนามบินแห่งนี้ และแวะพักท่องเที่ยวก่อนเดินทางต่อไปยังเวียงจันทน์ ขณะเดียวกันไฮโซลาวหรือเศรษฐีลาวส่วนใหญ่ก็นิยมขับรถส่วนตัวข้ามแม่น้ำโขงมาท่องเที่ยวพักผ่อนยังตัวเมืองจังหวัดอุดรธานี และจับจ่ายซื้อสินค้าต่างๆ ไม่เว้นแม้แต่สินค้าแบรนด์เนมหรูหรา รวมถึงอัญมณีและเครื่องประดับในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์
ตลาดอัญมณีและเครื่องประดับในจังหวัดอุดรธานีมีขนาดค่อนข้างใหญ่และคึกคัก สังเกตได้จากการมีร้านค้าเครื่องประดับจำนวนมากกระจายอยู่ทั่วจังหวัด จากข้อมูลของหอการค้าอุดรธานี ระบุว่า ในเขตเทศบาลอุดรธานีมีผู้ประกอบการร้านค้าทองราว 100 ราย โดยเฉพาะบริเวณถนนห้าแยกโพธิ์ศรี ย่านวงเวียนน้ำพุ หรือที่ชาวอุดรเรียกว่า “เยาวราชอุดร” นั้น ตลอดทั้งสองข้างถนนมีร้านเครื่องประดับทองอยู่กว่า 40 ร้าน ส่วนใหญ่จำหน่ายทองรูปพรรณ บางร้านจำหน่ายทั้งทองรูปพรรณและเครื่องประดับเพชร ส่วนนอกเขตเทศบาลมีร้านค้าทองอีกกว่า 10 ราย
สำหรับร้านค้าปลีกขนาดใหญ่ที่มีชื่อเสียงในจังหวัดอุดรธานี และได้รับความนิยมเป็นอย่างมากจากคนในท้องถิ่นและชาวลาวที่เดินทางมาซื้อเครื่องประดับทองและเครื่องประดับเพชรนั้น ตั้งอยู่ในบริเวณย่านวงเวียนน้ำพุซึ่งครอบครองโดยตระกูลใหญ่ 3-4 ตระกูล สินค้าที่จำหน่ายในร้านทองเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นทองรูปพรรณ 96.5 เปอร์เซ็นต์ และมีบางส่วนจำหน่ายทอง 99.99 เปอร์เซ็นต์ รวมถึงเครื่องประดับเพชร เปิดบริการระหว่างเวลา 09.00-17.00 น. โดยทุกร้านจะปิดทำการในวันอาทิตย์
นอกจากนี้ ร้านค้าปลีกเครื่องประดับยังพบได้ในห้างสรรพสินค้าสำคัญ ได้แก่ ห้างเซ็นทรัล พลาซ่า และ ศูนย์การค้ายูดี ทาวน์ โดยห้างเซ็นทรัล พลาซ่า เป็นห้างสรรพสินค้าที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในจังหวัดอุดรธานี ประกอบไปด้วยเคาน์เตอร์และร้านจำหน่ายเครื่องประดับทองและเครื่องประดับเพชรเกือบ 20 ร้าน ส่วนใหญ่เป็นสินค้าแบรนด์เนมของไทย เช่น พรีม่าโกลด์ พรีม่าไดมอนด์ โกลด์มาสเตอร์ และยูบิลลี่ เป็นต้น
และมีร้านค้ารายย่อยอีกราว 6 ร้าน ส่วนศูนย์การค้ายูดี ทาวน์ เป็นโอเพ่นแอร์ มอลล์ (Open-air Mall) บนพื้นที่ 25 ไร่จำหน่ายสินค้าหลากหลายชนิด รวมถึงร้านจำหน่ายเครื่องประดับทองและเพชรจำนวน 3 ราย โดยห้างเพชรทองแม่ไพจิตร เป็นร้านค้าปลีกขนาดใหญ่ที่สุด และมีถึง 2 สาขาในศูนย์การค้าแห่งนี้ โดยร้านสาขาใหญ่ในบริเวณยูดี ทาวน์นั้นจำหน่ายเครื่องประดับทองและเครื่องประดับเพชรหลากหลายรูปแบบ ด้วยพื้นที่ขนาด 3 คูหา ส่วนร้านสาขาภายในห้างเทสโก้ โลตัส ที่ตั้งอยู่ในยูดี ทาวน์เน้นจำหน่ายทองรูปพรรณเป็นหลัก นอกจากนี้ ยังมีร้านค้าแบรนด์ Aurora จำหน่ายเครื่องประดับทองภายในห้างเทสโก้ โลตัสด้วย
กลุ่มลูกค้าที่ซื้อเครื่องประดับในอุดรธานีมีทั้งชาวอุดรซึ่งโดยทั่วไปนิยมซื้อทองรูปพรรณ ส่วนกลุ่มผู้บริโภคที่มีฐานะดีนิยมซื้อเครื่องประดับทองขาวที่ตกแต่งด้วยเพชร นอกจากนี้ ชาวลาวที่มีฐานะร่ำรวยและชาวต่างชาติในลาวมักขับรถส่วนตัวเดินทางเข้ามาซื้อเครื่องประดับซึ่งส่วนใหญ่เป็นสินค้าแบรนด์เนมตามเคาน์เตอร์ในห้างสรรพสินค้า โดยเฉพาะเครื่องประดับทองที่ตกแต่งด้วยเพชรเป็นเซตขนาดใหญ่ครบครันทั้งต่างหู สร้อยคอ และสร้อยข้อมือ ซึ่งมีทั้งบนชิ้นงานที่ทำด้วยทองขาวและทองคำสีเหลืองอร่าม
เรียกได้ว่า อุดรธานี ถือเป็นฐานการค้าขายสินค้าอัญมณีและเครื่องประดับที่มีศักยภาพสูงในภาคอีสานตอนบน รวมทั้งเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญสำหรับการค้าชายแดนและเป็นเสมือนประตูอีกบานหนึ่งซึ่งนำไปสู่ประเทศลาว