TEXT: ภัทร เถื่อนศิริ
ประเด็นถกเถียงเรื่องปัจจัยที่ก่อให้เกิดความสำเร็จในชีวิตของบุคคลนั้นเป็นหัวข้อที่น่าสนใจมาช้านาน ในขณะที่บางคนเชื่อว่าความสำเร็จขึ้นอยู่กับพันธุกรรมหรือลักษณะทางพันธุกรรม (DNA) ที่ติดตัวมาแต่กำเนิด อีกกลุ่มกลับมีความเห็นว่าสภาพแวดล้อมต่างหากที่เป็นปัจจัยสำคัญที่หล่อหลอมให้บุคคลประสบความสำเร็จ การถกเถียงในประเด็นนี้มีมาอย่างต่อเนื่องในหลากหลายสาขาวิชา ไม่ว่าจะเป็นจิตวิทยา ชีววิทยา สังคมวิทยา และสาขาวิชาอื่นๆ
DNA พรสวรรค์ที่ติดตัวมาแต่กำเนิด
ปัจจัยด้านพันธุกรรม หลายการศึกษาได้พบหลักฐานว่าพันธุกรรมมีบทบาทสำคัญต่อลักษณะนิสัย บุคลิกภาพ และความสามารถของบุคคล ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในชีวิต เช่น การศึกษาของนักจิตวิทยาและนักพันธุศาสตร์ที่พบว่าปัจจัยด้านพันธุกรรมมีส่วนในการกำหนดระดับสติปัญญา (IQ) ของบุคคล ซึ่งมีความสัมพันธ์อย่างมากกับความสำเร็จในการศึกษาและอาชีพ
นอกจากนี้ ยังมีงานวิจัยที่พบว่าบุคคลมีลักษณะบางประการที่ติดตัวมาแต่กำเนิดและมีผลต่อโอกาสในการประสบความสำเร็จ เช่น ความสามารถในการควบคุมอารมณ์ ความเป็นผู้นำ ความอดทน และความมุ่งมั่น ปัจจัยเหล่านี้มีรากฐานมาจากพันธุกรรมและสามารถส่งผลให้บุคคลมีดุลยพินิจที่ดีในการตัดสินใจ สร้างสรรค์นวัตกรรม รวมทั้งมีความพยายามอย่างสม่ำเสมอจนประสบความสำเร็จ
สภาพแวดล้อม ปัจจัยที่ก่อให้เกิดความแตกต่าง
ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม ในทางกลับกัน มีผู้เชื่อว่าสภาพแวดล้อมต่างหากที่เป็นปัจจัยสำคัญที่ก่อให้เกิดความแตกต่างในความสำเร็จของบุคคล ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อความสำเร็จ ได้แก่ สถานะทางเศรษฐกิจและสังคม โอกาสทางการศึกษา การเลี้ยงดู ตลอดจนเหตุการณ์และประสบการณ์ชีวิตต่างๆ
ตัวอย่างเช่น เด็กที่เติบโตในครอบครัวที่มีฐานะดีและได้รับการสนับสนุนทางการศึกษาอย่างเต็มที่ย่อมมีโอกาสประสบความสำเร็จสูงกว่าเด็กที่ด้อยโอกาสทางการศึกษา เช่นเดียวกับเด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูอย่างเหมาะสมด้วยความรักและแรงสนับสนุน มีแนวโน้มที่จะมีจิตใจเข้มแข็งและประสบความสำเร็จมากกว่าเด็กที่ถูกละเลย
นอกจากนี้ ประสบการณ์ชีวิต โอกาสจากการศึกษา การรับรู้ข้อมูลต่างๆ ตลอดจนสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการพัฒนาตนเอง ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้บุคคลได้เรียนรู้ พัฒนาทักษะ และสร้างแรงจูงใจเพื่อก้าวไปสู่ความสำเร็จ
ทั้งปัจจัยด้านพันธุกรรมและสภาพแวดล้อมต่างมีบทบาทสำคัญต่อความสำเร็จของผู้ประกอบการ SME ความคิดสร้างสรรค์ แรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ เป็นลักษณะทางพันธุกรรมที่ช่วยเอื้อให้ประสบความสำเร็จ แต่สภาพแวดล้อมตั้งแต่วัยเด็ก ประสบการณ์ชีวิต แรงบันดาลใจจากผู้ใกล้ชิด และสภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจ สังคมก็มีบทบาทไม่น้อยไปกว่ากัน
สรุป
ดังนั้น ปัจจัยสำคัญที่จะช่วยสร้างเสริมความเป็นผู้ประกอบการที่ประสบความสำเร็จ คือการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยในด้านการเงิน โครงสร้างพื้นฐาน มาตรการสนับสนุนภาครัฐ รวมถึงการปลูกฝังนิสัย แรงบันดาลใจ และจิตวิญญาณผู้ประกอบการให้แก่เด็กและเยาวชน พร้อมทั้งส่งเสริมระบบการศึกษาที่ช่วยพัฒนาศักยภาพด้านความคิดสร้างสรรค์และการใฝ่เรียนรู้ ด้วยการบูรณาการปัจจัยต่างๆ ทั้งด้านพันธุกรรมและสภาพแวดล้อมเช่นนี้ จะช่วยสนับสนุนให้เกิดผู้ประกอบการรุ่นใหม่
การผสมผสานของทั้งสองปัจจัย แม้ว่าจะมีการถกเถียงกันอย่างมากในประเด็นนี้ แต่ความเป็นจริงแล้ว ความสำเร็จของบุคคลเป็นผลมาจากการผสมผสานระหว่างปัจจัยด้านพันธุกรรมและสภาพแวดล้อมอย่างแยกไม่ออก ทั้งนี้เนื่องจากลักษณะทางพันธุกรรมเป็นเพียงศักยภาพเบื้องต้น แต่สภาพแวดล้อมต่างหากที่จะมาเสริมและช่วยให้ศักยภาพนั้นสามารถเติบโตและแสดงออกได้อย่างเต็มที่
สำหรับผู้ประกอบธุรกิจ SME ในประเทศไทย การเข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทั้งสองนี้ย่อมก่อให้เกิดประโยชน์อย่างมากในการส่งเสริมให้องค์กรและทรัพยากรบุคคลมีศักยภาพสูงสุด
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี