Main Idea
- SME เริ่มต้นธุรกิจจากก้าวเล็กๆ ที่รายรับรายจ่ายไม่มากนัก ไม่มีความซับซ้อนขององค์กร จึงไม่ได้ให้ความสำคัญเรื่องการทำบัญชีให้ถูกต้องเรียบร้อย แต่เมื่อธุรกิจเริ่มโตเมื่อไรอาจเจอความยุ่งเหยิง การจัดทำบัญชีและภาษีให้เป็นระบบย่อมดีกว่า
- ภาครัฐได้กำหนดให้เจ้าของธุรกิจทั้งหลายเข้าร่วมมาตรการบัญชีชุดเดียว กลายเป็นเรื่องที่ผู้ประกอบการต้องหันมอง เพราะในท้ายที่สุดแล้ว SME จะได้รับประโยชน์มากกว่าการทำบัญชีแบบไม่ถูกต้องแบบเดิมๆ
- การทำบัญชีเดียวอย่างถูกต้องและวางแผนที่ดี จะทำให้เสียภาษีอย่างประหยัดได้ด้วย
SME เริ่มต้นธุรกิจจากก้าวเล็กๆ ที่รายรับรายจ่ายไม่มากนัก ไม่มีความซับซ้อนขององค์กร จึงไม่ได้ให้ความสำคัญเรื่องการทำบัญชีให้ถูกต้องเรียบร้อยและไม่ได้จ้างนักบัญชี เพราะการจ้างพนักงานสักคนก็เป็นต้นทุนที่อาจไม่คุ้ม ขณะเดียวกันก็ไม่อยากจ่ายภาษีแพงๆ จึงไม่ยอมเข้าระบบจดทะเบียนเป็นนิติบุคคล แต่เมื่อธุรกิจเริ่มโตเมื่อไรคงถึงเวลาต้องปวดหัวแน่ๆ ดังนั้น การจัดทำบัญชีและภาษีให้เป็นระบบย่อมดีกว่า
ธนาคารกสิกรไทยจึงจัดงาน K SME Accounting &Tax Day ขึ้น รวมเอาทุกเรื่องเกี่ยวกับการทำบัญชี ภาษี และกฎหมายธุรกิจสำหรับ SME ไว้ครบในงานเดียว เพื่อสนับสนุนให้ผู้ประกอบการมีความรู้ด้านบัญชีภาษีที่ถูกต้อง เพื่อเป็นประโยชน์ในการทำธุรกิจ นอกจากงานนี้ธนาคารยังจัดงานสัมมนาเรื่องบัญชีภาษีให้ SME ทั้งในกรุงเทพ และอีก 10 จังหวัดทั่วประเทศ
สุรัตน์ ลีลาทวีวัฒน์ รองกรรมการผู้จัดการ ธนาคารกสิกรไทย ได้บอกเล่าถึงความสำคัญของการทำบัญชี ว่า “SME หรือผู้ประกอบการจำนวนไม่น้อยที่ทำธุรกิจในนามบุคคลธรรมดา อาจไม่ได้ทำบัญชีอย่างมีระบบและถูกต้อง ใช้วิธีการคิด จำ และคำนวณคร่าวๆ ฉะนั้นการคำนวณต้นทุนจริง การทำใบเสนอราคา รวมไปถึงการจัดการเรื่องสต็อกให้มีประสิทธิภาพ ก็จะน้อยลงไปด้วยถ้าธุรกิจเติบโตขึ้น และที่สำคัญ คือ ทำให้เข้าใจสัญญาณชีพของธุรกิจได้ยาก กระทบไปถึงการขอสินเชื่อธุรกิจ เพราะธนาคารต้องมองว่าในการปล่อยกู้ลูกค้าต้องคำนึงถึงความเสี่ยงด้านงบการเงิน การปล่อยกู้บนธุรกิจที่เราไม่มีข้อมูลย่อมมีความเสี่ยงสูงกว่า ฉะนั้นการพิจารณาปล่อยสินเชื่อของธนาคาร จึงเริ่มมีความต่างของดอกเบี้ย หากผู้ประกอบการทำบัญชีเดียวมาก็จะให้ดอกเบี้ยถูกกว่า”
ซึ่งปัจจัยที่ผลักดันทำให้ SME ในยุคนี้ต้องคำนึงถึงการทำบัญชี โดยเฉพาะการทำบัญชีเดียวในปัจจุบัน คือ เทรนด์ดิจิทัลที่ทำให้การค้าขายออนไลน์เติบโต โดยมูลค่าตลาดเมื่อสิ้นปี 2561 อยู่ที่ประมาณ 3 ล้านล้านบาทเลยทีเดียว และโลกออนไลน์ยังสามารถสร้างตลาดใหม่ๆ ให้ผู้ประกอบการข้ามไปยังพื้นที่ใหม่ๆ ได้อีกมาก ประกอบกับความนิยมในการโอนเงินผ่านโทรศัพท์มือถือ เทคโนโลยีใหม่ๆ ที่เข้ามาอย่างรวดเร็ว ทำให้ทั้งสรรพากรและธนาคารเริ่มใช้ระบบ Machine Learning เข้าไปช่วยหาข้อมูลในระบบ หากคนที่ทำธุรกิจอยู่นอกระบบถูกตรวจสอบเมื่อไรก็ถูกปรับได้เมื่อนั้น
ส่องเทรนด์บัญชี ภาษี SME ยุคนี้ต้องมีบัญชีเดียว
การทำธุรกิจในยุคที่ผ่านมา ผู้ประกอบการมักทำบัญชีหลายบัญชี หรือทำไม่ครบถ้วนเพื่อปกปิดรายได้ที่แท้จริงและหลีกเลี่ยงภาษี แต่วิธีการนั้นจะกลายเป็นเพียงอดีตไปแล้ว เพราะตอนนี้ภาครัฐได้กำหนดให้เจ้าของธุรกิจทั้งหลายเข้าร่วมมาตรการบัญชีชุดเดียวกับกรมสรรพากร ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562 กลายเป็นเทรนด์ที่ผู้ประกอบการต้องหันมอง เพราะในท้ายที่สุดแล้ว SME จะได้รับประโยชน์มากกว่าการทำบัญชีแบบไม่ถูกต้องแบบเดิมๆ
จักรกฤศฏิ์ พาราพันธกุล นายกสภาวิชาชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้เล่าถึงแนวโน้มของมาตรฐานการบัญชีที่จะช่วยธุรกิจได้ในอนาคต ซึ่งผู้ประกอบการจะต้องใช้ความระมัดระวังมากยิ่งขึ้นในการทำบัญชี ต้องทำบัญชีให้ถูกต้อง สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริง
“จากนี้ไปจะเป็นการทำทุกอย่างให้เป็นบัญชีเดียว ตัวเลขที่จะออกมาเป็นชุดเดียว ในด้านทรัพย์สินไม่ว่าจะเป็นบัญชีเงินฝากธนาคาร บัญชีที่เดินอยู่ บัญชีที่ไม่เดินแล้ว ก็ควรเตรียมเอกสารประกอบการบัญชีให้ครบถ้วน เพราะว่าเอกสารประกอบการทำบัญชีจะมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ”
อีกปัจจัยที่ผู้ประกอบการต้องให้ความสนใจการทำบัญชีมากขึ้น เพราะขณะนี้สรรพากรมีการพัฒนาเรื่องระบบภาษีบัญชีอิเล็กทรอนิกส์ และใช้ Big Data มากขึ้น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารการจัดเก็บภาษีและยกระดับการให้บริการด้วยการนำเทคโนโลยีดิจิทัลและการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึกมาใช้ในทุกกระบวนการ รวมไปถึงมีระบบการคัดเลือกผู้เสียภาษีเพื่อกำกับและตรวจสอบที่เรียกว่า Risk-Based Audit (RBA) ซึ่งหากผู้ประกอบการไม่ยอมเข้าระบบก็ย่อมถูกตรวจสอบได้ง่ายขึ้นกว่าเดิม
ในขณะที่ ถนอม เกตุเอม เจ้าของบล็อกภาษีข้างถนน และแฟนเพจ @TAXBugnoms ได้กางข้อมูลบัญชีภาษีที่ SME ยุคนี้จำเป็นต้องรู้ ไม่ว่าจะเป็นประมวลรัษฎากรที่ได้นิยาม SME ไว้ทั้งในแง่ทุนชำระไม่เกิน 5 ล้านบาท หรือนิยามจากทรัพย์สินถาวรไม่เกิน 200 ล้านบาท และแรงงานไม่เกิน 200 คน หรือกิจการมีรายได้ไม่เกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี ซึ่ง SME ตามนิยามนี้จะได้รับสิทธิประโยชน์อัตราภาษีสำหรับธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม ประกอบกับการเปลี่ยนแปลงนโยบายของภาครัฐในช่วงที่ผ่านมา ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง National E-Payment ร่างกฎหมายภาษีใหม่ทั้งการกำหนดให้ส่งข้อมูลบัญชีธนาคาร ใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ และเก็บภาษีออนไลน์ แนวทางการตรวจสอบของกรมสรรพากร และการกำหนดภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง เหล่านี้เป็นต้น
“สิ่งที่ SME ต้องทำ คือ ตั้งคำถามว่านโยบายเหล่านี้ส่งผลดีและผลเสียต่อธุรกิจอย่างไร และกฎหมายบังคับให้ต้องทำหรือไม่ ถ้าบังคับแล้วไม่ทำจะเสียประโยชน์มากแค่ไหน”
แน่นอนว่านโยบายของรัฐที่ทำให้ SME ต้องตื่นตัวเป็นพิเศษ คือ การเข้าสู่ยุคทำบัญชีเดียวที่จะกลายเป็นตัวสะท้อนภาพความเป็นจริงของธุรกิจ สิ่งที่ต้องปรับตัว คือ การย้อนกลับมามองว่าค่าใช้จ่ายขององค์กรแต่ละครั้งสามารถนำไปคำนวณภาษีได้หรือไม่ และต้องมีหลักฐานการจ่ายเพื่อพิสูจน์ให้ได้ว่ามีการรับและจ่ายเงินอย่างถูกต้อง ประโยชน์ที่จะตามมาเมื่อธุรกิจยื่นบัญชีเดียวจะไม่มีการตรวจสอบภาษีย้อนหลัง รวมถึงสามารถใช้บัญชีและงบการเงินชุดเดียวกันนั้นขอสินเชื่อกับธนาคารได้
งบการเงินไม่ใช่เรื่องยาก
ผู้ประกอบการอาจคิดว่าการทำบัญชีและอ่านงบการเงินเป็นเรื่องยาก จนเลือกที่จะละเลยไป ดังนั้นหลายๆ บริษัทจึงสูญเสียโอกาสทางธุรกิจ ทั้งที่ความจริงไม่ได้ยากขนาดนั้น โดยเฉพาะเมื่อต้องทำเป็นบัญชีเดียว
คำนึง สาริสระ ที่ปรึกษาด้านบัญชี การเงิน ภาษี และการตรวจสอบภายในและบริหารความเสี่ยง บริษัท ฝึกอบรมและสัมมนาธรรมนิติ จำกัด ได้กล่าวถึงความสำคัญของการทำบัญชีและงบการเงินว่าเป็นสิ่งสะท้อนผลการดำเนินงานและฐานะทางการเงินของธุรกิจ ซึ่งในการดำเนินธุรกิจ การบริหารข้อมูลเป็นเรื่องสำคัญ หากธุรกิจที่มีข้อมูลไม่เพียงพอก็อาจสู้คู่แข่งไม่ได้ โดยเฉพาะข้อมูลที่เป็นการประมวลผลการทำธุรกิจทั้งหมด ซึ่งล้วนแสดงอยู่ภายใต้ ‘งบการเงิน’ ทั้งสิ้น
ซึ่งประโยชน์ของการทำบัญชีและงบการเงิน ก็คือ 1. เป็นเครื่องมือวัดความสำเร็จในการทำธุรกิจ 2. มองเห็นภาพการดำเนินงานที่ผ่านมา นำไปสู่การตัดสินใจวางแผนการดำเนินธุรกิจในอนาคตได้ว่าทิศทางเป็นอย่างไร ต้องเติบโตอย่างไร 3. เป็นเครื่องมือในการวางแผนกำไรและควบคุมค่าใช้จ่ายของบริษัท 4. งบการเงินที่ดีจะช่วยหาแหล่งเงินทุนได้ง่าย 5. ทำให้กิจการมีระบบการควบคุมภายในที่ดี และเป็นสัญญาณเตือนภัยของกิจการ และ 6. เป็นประโยชน์ในการวางแผนเพื่อเสียภาษีได้อย่างถูกต้องและประหยัด
“การทำบัญชีเดียว คือ การทำบัญชีอย่างตรงไปตรงมา ประโยชน์ คือ ภาพลักษณ์ขององค์กรที่ดีสะท้อนอยู่บนงบการเงินที่ถูกต้อง ตรงไปตรงมา มีความโปร่งใส เป็นความน่าเชื่อถือ ความไว้ใจ และความเชื่อมั่นที่ตีค่าเป็นเงินไม่ได้”
วางแผนให้ดี ก็ประหยัดภาษีได้
ผู้ประกอบการส่วนใหญ่มองว่าภาษี คือ ค่าใช้จ่ายอย่างหนึ่งและไม่อยากจ่าย จนกระทั่งบางธุรกิจหาทางหลบเลี่ยงหรือไม่ยอมจดทะเบียนนิติบุคคลเลยด้วยซ้ำ แต่อย่าขยาดไป เพราะหากมีการวางแผนภาษีอย่างเป็นระบบก็จะช่วยประหยัดได้ไม่น้อย
จรัญญา แสงสุขดี กรรมการผู้จัดการ บริษัท แท็กซ์ สเปเชียลลิสท์ จำกัด มองว่า สิ่งที่จะทำให้ทำบัญชีและวางแผนภาษีได้ดีกว่า คือ การสร้างระบบมาตรฐานในการทำงาน คิดก่อนทำ มีบัญชีเดียวที่ถูกต้อง และที่สำคัญมีนักบัญชีที่รู้ภาษี
“การประหยัดภาษีแตกต่างจากการหลีกเลี่ยงภาษี เพราะการหลีกเลี่ยงภาษีไม่ต้องวางแผน เพราะการหลีกเลี่ยงภาษี คือ การทำแบบไร้ร่องรอย ไร้รูปแบบ แต่ถ้าวางแผนภาษีต้องศึกษาและสามารถให้ตรวจสอบได้ สามารถกำกับดูแล และวางแผนได้ระยะยาว”
ในวันนี้ไม่ว่าจะเป็นมาตรการของภาครัฐ มาตรการของการขอสินเชื่อ ล้วนให้ความสำคัญกับงบการเงินทั้งสิ้น ฉะนั้น SME จึงต้องย้อนกลับมามองว่า วิธีการทำงานของบริษัทได้ให้ความสำคัญกับขั้นตอนการทำงานและระบบเอกสารที่ครบถ้วน ส่งผลไปถึงเรื่องการควบคุมการทุจริตในบริษัท โดยกระบวนการควบคุมภายในจะเข้าไปช่วยดูแลและจัดการได้
“เห็นได้ว่าภาษีไม่ใช่เรื่องบัญชี แต่ภาษี คือ เรื่องโมเดล ก่อนที่คิดจะทำอะไร เอาภาษีไปคิดว่าผลกระทบเป็นเท่าไร แล้วนำผลกระทบนั้นมาสร้างทางเลือกแล้วเราจะได้มีแต้มต่อ และสามารถออกแบบภาษีได้ สิ่งสำคัญในการวางแผนภาษี คือ ต้องทำให้ถูกต้อง 100 เปอร์เซ็นต์”
นอกจากธนาคารกสิกรไทยจะสนับสนุนให้ผู้ประกอบการ SME มีความรู้ด้านบัญชีภาษีที่ถูกต้อง เพื่อเป็นประโยชน์ในการทำธุรกิจแล้ว ยังมีผสินเชื่อผลิตภัณฑ์สินเชื่อดอกเบี้ยพิเศษ SME บัญชีเดียว ให้ผู้ประกอบการด้วย ผู้ที่สนใจสามารถติดตามความรู้และกิจกรรมต่างๆ ของธนาคาร ได้ใน Facebook K SME
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี
