PHOTO : ซี.โอ.สวนสระแก้ว
พวกเขาไม่ใช่ชาวสวนธรรมดาๆ แต่คือคนทำสวนผลไม้เกรดพรีเมียมที่สร้างความต่างด้วยการปลูกมะละกอฮาวายและมะม่วงทับทิมทองเป็นรายแรกๆ ในประเทศไทย เมื่อกว่า 30 ปีก่อน และสร้างแบรนด์ผลไม้จนกลายเป็นที่รู้จักในชื่อ “สวนสระแก้ว” ภายใต้บริษัท ซี.โอ.สวนสระแก้ว จำกัด มีผลผลิตคุณภาพจำหน่ายอยู่ในห้างสรรพสินค้าชั้นนำ เสิร์ฟบนสายการบิน และส่งออกไปในหลายประเทศ
วันนี้พวกเขาเลือกที่จะสร้างความต่างอีกครั้ง ด้วยการลุกมาทำสินค้านวัตกรรม ให้ชื่อว่า “Juice Ball” เจลบอลน้ำผลไม้ 100 เปอร์เซ็นต์ ที่ผลิตจากสารสกัดจากสาหร่าย เปลี่ยนผลไม้ที่ไม่ผ่านการคัดเกรดให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ จนสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้ถึง 4 เท่า
เมื่ออาจารย์มัณฑนศิลป์และลูกเรือสายการบินจะมาเป็นชาวสวน
“สวนสระแก้ว” คือสวนผลไม้บนพื้นที่กว่า 200 ไร่ ใน จ.สระแก้ว ถือกำเนิดขึ้นเมื่อกว่า 30 ปีก่อน ผลงานของ “โชคยิ่ง พิทักษากร” กรรมการผู้จัดการ บริษัท ซี.โอ.สวนสระแก้ว จำกัด อดีตอาจารย์คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร และภรรยา “อรพิน พิทั กษากร” อดีตลูกเรือสายการบิน คาเธ่ย์ แปซิฟิค ที่อยากมีอาชีพเสริมคือทำสวนผลไม้จนกลายเป็นอาชีพหลักที่แข็งแกร่งในวันนี้
ทั้งสองไม่ได้เลือกทำสวนธรรมดาๆ แต่เลือกปลูกผลไม้สายพันธุ์ที่แตกต่าง และยังไม่มีใครทำในตลาด เพื่อสร้างโอกาสใหม่ๆ อย่าง มะละกอฮาวายและมะม่วงทับทิมทอง โดยนำเข้ามาปลูกเป็นรายแรกๆ ในประเทศไทย สร้างความเซอร์ไพรส์ไปทั้งตลาด
“เราเป็นรายแรกที่ปลูกมะละกอฮาวายเมื่อเกือบ 30 ปีก่อน ตอนนั้นยังไม่มีใครรู้จักเลยว่ามะละกอฮาวายคืออะไรแต่ที่ตัดสินใจปลูกเพราะอยากได้มะละกอที่ลูกเล็กๆ กินคนเดียวหมด เนื่องจากสังเกตว่าคนไทยเริ่มอยู่เป็นครอบครัวเดี่ยวมากขึ้น เลยลองเอาตัวนี้เข้าสู่ตลาด ปรากฏว่าหลังจากทำมาได้ประมาณ 5 ปี เราสามารถนำผลผลิตไปขายในห้างฯ โรบินสันในยุคนั้นได้ และหลังจากนั้นอีกไม่กี่ปีก็สามารถไปเสิร์ฟอยู่บนสายการบินได้เป็นรายแรก”
แม้จะมีตลาดที่แน่นอนแต่สวนสระแก้วก็ไม่ได้หยุดนิ่งอยู่กับที่ ทว่ายังคงพัฒนาผลผลิตอย่างต่อเนื่อง โดยหลังจากมะละกอฮาวายกลายเป็นที่นิยม จนคนเริ่มมาปลูกกันเยอะขึ้น พวกเขาก็หันไปปลูกมะม่วงทับทิมทองเพิ่มเติม ซึ่งเป็นมะม่วงพันธุ์สีแดงเพื่อฉีกตัวเองจากตลาด และยังคงเน้นผลิตผลไม้คัดเกรด เจาะตลาดกลุ่มพรีเมียม ส่งผลไม้คุณภาพจากสระแก้วไปจำหน่ายในต่างประเทศ ให้บริการบนสายการบิน ขายในห้างสรรพสินค้าชั้นนำของไทย ตลอดจนโรงแรมและร้านอาหารชื่อดัง รวมถึงทำตลาดออนไลน์อีกด้วย
ในวันที่เกิดวิกฤตโควิด-19 ยอดรายได้ที่เคยส่งให้กับสายการบินกลายเป็นศูนย์ ยอดที่เคยได้จากโรงแรมและร้านอาหารตกลงไปเพราะไม่มีนักท่องเที่ยว หลายคนคงคิดว่าพวกเขากำลังวิกฤต แต่ใครจะคิดว่าเพราะโควิด ทำให้ความต้องการผลไม้ในตลาดส่งออกเยอะขึ้น ชนิดที่เขาบอกว่ามีเท่าไรก็ไม่พอขาย และนี่คืออานิสงส์ของการเริ่มธุรกิจด้วยความแตกต่าง และรักษาคุณภาพจนได้ความเชื่อมั่นและไว้วางใจจากลูกค้า จนพ้นวิกฤตมาได้
คัดผลไม้ไม่ผ่านเกณฑ์ มาเพิ่มมูลค่าด้วยนวัตกรรม
หลังทำผลไม้เกรดพรีเมียมมาได้ช่วงหนึ่ง ซี.โอ.สวนสระแก้ว ก็เกิดความคิดเรื่องการแปรรูปผลไม้ เนื่องจากมองเห็นว่า ในผลผลิตคุณภาพแต่ละล็อต จะมีผลไม้ส่วนหนึ่งที่อาจไม่ได้สวยงามพอที่จะขายในตลาดพรีเมียมได้ ซึ่งมีอยู่ประมาณ 10-15 เปอร์เซ็นต์ เลยคิดที่จะนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม แต่ยังคงคอนเซ็ปต์ ต้องแตกต่างจากคนอื่น นั่นทำให้การแปรรูปไม่ใช่แค่สินค้าพื้นๆ อย่าง ผลไม้อบแห้ง หรือน้ำผลไม้ เหมือนที่เห็นกันทั่วๆ ไป ทว่าเลือกทำนวัตกรรมน้ำผลไม้มาทำให้ตลาดว้าว!
“คอนเซ็ปต์ของเราคือต้องแตกต่างจากคนอื่น ไม่ว่าจะทำอะไรก็ตาม ต้องแตกต่างไว้ก่อน แม้แต่ทำสวนผลไม้เราก็เลือกปลูกในสิ่งที่แตกต่าง จนเมื่อมาทำผลิตภัณฑ์แปรรูปเราก็จะไม่ทำเหมือนคนอื่น แต่จะทำนวัตกรรมใหม่ที่ต่อยอดมาจากผลิตภัณฑ์หลักของเรา”
นวัตกรรมที่ว่าคือ “Juice Ball” เจลบอลน้ำผลไม้ ที่ทำมาจากมะละกอฮาวายและมะม่วงทับทิมทองผลผลิตหลักของพวกเขา รวมถึงน้ำมะพร้าวซึ่งตลาดโลกชื่นชอบ ซึ่งร่วมพัฒนาโดยสถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้รับการสนับสนุนจาก สวทช. และ สกว. ถามว่า Juice Ball คืออะไร เขาอธิบายว่าเป็นน้ำผลไม้สด 100 เปอร์เซ็นต์ ที่บรรจุอยู่ในเจลบอลซึ่งผลิตจากสารสกัดจากสาหร่าย ไม่ใช่การใส่แม่พิมพ์แล้วทำออกมาให้เป็นทรงกลม แต่เป็นการขึ้นรูปโดยใช้ปฏิกิริยาทางวิทยาศาสตร์ทำให้เปลือกนอกซึ่งมีลักษณะเป็นเจลวิ่งเข้ามาจับกับน้ำผลไม้จนกลายเป็นรูปทรงกลม เมื่อบริโภคเปลือกเจลบอลจะละลายในปาก ทำให้ได้สัมผัสกับรสชาติของน้ำผลไม้สดที่อยู่ข้างใน เป็นความรู้สึกแปลกใหม่และสร้างความเซอร์ไพรส์ในการบริโภคน้ำผลไม้ ที่สำคัญยังนำไปใช้ได้หลากหลาย ทั้งกินเล่นเพลินๆ นำไปเป็นส่วนประกอบในไอศกรีม หรือเบเกอร์รี่ หรือจะผสมอยู่ในเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และแชมเปญ เพื่อเพิ่มสีสันและรสชาติในการดื่มก็สามารถทำได้ และนั่นคือโอกาสในการขายของสินค้าใหม่ของพวกเขา ที่ไม่ใช่แค่ตลาดไทยแต่คือตลาดโลก
นวัตกรรมเพิ่มโอกาสในตลาด สร้างมูลค่าเพิ่มได้ถึง 4 เท่า
จากผลไม้คัดออกเพราะไม่ผ่านมาตรฐานพรีเมียม วันนี้กลายร่างมาสู่ Juice Ball ทำให้สามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้สูงถึง 3-4 เท่า ที่สำคัญยังมีโอกาสในตลาดส่งออกอีกด้วย
“หลังจากที่ได้นำสินค้าไปออกงานมาหลายงาน ก็พบว่ามีชาวต่างประเทศให้ความสนใจเยอะมาก ซึ่งตอนนี้ก็มีพูดคุยอยู่ประมาณ 2-3 เจ้า เพียงแต่ว่ายังติดอุปสรรคตรงที่สินค้าของเราต้องอยู่ในอุณหภูมิตู้เย็น ทำให้จะเกิดค่าใช้จ่ายในเรื่องการขนส่งรวมถึงการเก็บรักษาที่ต้องบวกค่าห้องเย็นเข้าไปด้วย ซึ่งเมื่อไปถึงปลายทางต้นทุนก็อาจจะสูงกว่าที่เราขายปกติ รวมถึงประเด็นเรื่องการผลิตในจำนวนที่เยอะมาก โดยเรายังติดข้อจำกัดเรื่องเครื่องจักรเพราะเป็นสินค้าใหม่ทำให้การผลิตในจำนวนมากอย่างเป็นตู้คอนเทนเนอร์ยังต้องใช้เวลานาน เราจึงพยายามพัฒนา Juice Ball ให้สามารถเก็บในอุณหภูมิปกติได้ รวมถึงปรับกระบวนการผลิตให้สามารถผลิตได้จำนวนมากขึ้น ซึ่งที่ผ่านมาอย่างลูกค้าเกาหลี และเวียดนามก็ให้ความสนใจ ฉะนั้นโอกาสเรามีเพียงแต่ว่าเราต้องแก้ปัญหาผลิตภัณฑ์ของเราให้จบเสียก่อน รวมถึงการขยายกำลังการผลิตให้ได้” เขาบอก
Juice Ball ไม่ใช่นวัตกรรมเพียงตัวเดียวที่พวกเขากำลังทำ แต่ยังมีผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ที่อยู่ระหว่างการพัฒนา แน่นอนว่ายังคงคอนเซ็ปต์ แตกต่าง ไม่เหมือนใคร ทำของใหม่ ไม่ต้องไปก๊อบปี้ใครเขา
ในส่วนของกิจการหลัก อย่างสวนผลไม้ ก็เตรียมนำสายพันธุ์ใหม่ๆ มาปลูก หนึ่งในนั้นคือ ทุเรียนพันธุ์มูซังคิง (Mu Sang King) ราชันแห่งทุเรียนจากมาเลเซียที่กำลังได้รับความนิยมอย่างมากในประเทศจีน ซึ่งราคาสูงกว่าหมอนทองของไทยหลายเท่า ที่สำคัญผลผลิตในไทยจะออกก่อนมาเลย์ นั่นทำให้ราคาดีกว่า เป็นโอกาสและแต้มต่อของคนทำสวนผลไม้อย่างพวกเขา
อีกหนึ่งบริการที่ต่อยอดมาจากความเชี่ยวชาญตลอดกว่า 30 ปี คือการรับบริหารจัดการสวนผลไม้ ไปจนถึงวางแผนการขายและการตลาด โดยบริหารจัดการจนได้ผลผลิตจึงคิดส่วนแบ่งจากการขาย แต่ถ้าทำไม่สำเร็จก็ไม่ต้องเอาเงินมาให้พวกเขา
“เราทำมาจนพอที่จะบอกคนอื่นได้แล้วว่า ควรทำอะไร และทำแบบไหน แล้วคำนวณออกมาเป็นเหมือนแผนธุรกิจเลย คุณลงทุนแบบนี้ คุณจะได้เท่าไหร่ และคุณควรจะลงทุนเมื่อไหร่ อะไรต่างๆ พวกนี้ ในส่วนของค่าบริการหลังจากที่ผลผลิตออกมาแล้ว และเป็นความจริงว่าเราสามารถบริหารให้คืนทุนได้จริงในเวลากี่ปี เราก็จะคิดเป็นเปอร์เซ็นต์จากการขาย นั่นหมายความว่าถ้าทำไม่สำเร็จ คุณไม่ต้องเอาเงินมาให้ผม วิน-วิน กับทั้งเราและเขา” เขาเล่าโอกาสจากโมเดลธุรกิจใหม่
แตกต่าง ตั้งใจ มุ่งมั่น การตลาดนำ สูตรสำเร็จธุรกิจในแบบสวนสระแก้ว
เมื่อถามถึงหัวใจของการทำธุรกิจให้แข็งแกร่งมาได้ตลอดกว่า 30 ปี โชคยิ่งบอกเราว่า อยู่ที่ความตั้งใจจริง มีความมุ่งมั่น และมั่นใจในสิ่งที่ทำ ต้องทำของดีมีคุณภาพเพราะคุณภาพเป็นสิ่งที่ลูกค้าปฏิเสธไม่ได้
“เวลาทำอะไรก็แล้วแต่ ขอให้มีคุณภาพไว้ก่อน อย่างเวลาที่ลูกค้าเลือกผลไม้ในกอง ไม่ว่าจะซื้ออะไร ถ้าเลือกได้เขาก็ต้องเลือกผลที่ดีที่สุด เช่นเดียวกันเราในฐานะผู้ผลิต ก็ต้องทำลูกที่ดีที่สุด และให้ลูกค้าเลือกเป็นลูกแรก”
นอกจากนี้อีกหัวใจสำคัญคือ “การตลาดต้องนำ” เขาบอกว่าไม่ว่าจะทำอะไรก็ตามต้องเห็นช่องทางการตลาดก่อน อย่างปลูกผลไม้แม้จะทำของที่แตกต่างแต่ก็ต้องมีความต้องการในตลาดชัดเจน และมองเห็นแนวโน้มในอนาคต ต้องเลือกสร้างความแตกต่างและโดดเด่น แต่เป็นความแตกต่างที่มีความต้องการของตลาดรองรับ จึงเดินหน้าทำสิ่งนั้น เขาสะท้อนความคิด
ถามว่าวิชั่นพวกนี้ SME มีได้อย่างไร เขาบอกว่า ต้องเรียนรู้ให้มากที่สุด หัวใจสำคัญคือการใฝ่รู้ เขาเชื่อว่าทุกอย่างสามารถเรียนรู้กันได้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องพืช การแปรรูป เรื่องการตลาด และอื่นๆ ทั้งหมดล้วนเกิดจากการเรียนรู้และใฝ่รู้
เมื่อถามว่ายังอยากให้สวนสระแก้วเป็นอะไรต่อไปในอนาคต เขาบอกว่า ไม่ได้คิดอะไรมากเพียงอยากเป็นสวนผลไม้ ที่มีผลิตภัณฑ์แปรรูปจากผักและผลไม้ที่มีคุณภาพและได้รับความไว้วางใจจากลูกค้าในระดับพรีเมียมต่อไป
“ที่ผ่านมาเราไม่เคยต้องเอาสินค้าของเราไปเร่ขายในตลาด เราจัดการผลิตภัณฑ์ของเราได้เกือบ 100 เปอร์เซ็นต์ เราไม่ได้ต้องการเป็นอะไรที่ใหญ่โตเลย เพียงแต่ว่าขอให้ลูกค้ายังคงพึงพอใจในทุกสินค้าที่เขาได้รับก็พอแล้ว ส่วนในอนาคตเราจะเป็นอะไรก็ได้ ไม่ต้องยิ่งใหญ่ เพราะผมมองว่าการที่เราเล็ก แต่มีคุณภาพ ก็มีเสน่ห์ได้เช่นกัน”
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี