Text : แคทลียา ท้วมประถม
Main Idea
- เขาว่าย่านการค้าเก่าแก่กำลังจะตาย คนค้าขายในแต่ละย่านใกล้จะหมดลมหายใจเต็มทนแล้ว เมื่อกิจการที่เคยขายดี ลูกค้าต่างวิ่งเข้าหา วันนี้หลายแห่งลูกค้ากลับบางตา บางแห่งถึงขนาดต้องขึ้นป้าย “เซ้ง” เลยก็มี
- คงไม่มีใครให้คำตอบเรื่องนี้ได้ดีเท่าผู้ประกอบการลูกหลานย่านการค้าสำเพ็ง-พาหุรัด ตัวจริง เสียงจริง คนที่เชื่อว่า แหล่งค้าขายที่ดีคือ ฐานรากที่แข็งแรง แต่หากอยากสร้างตึกสูงและความร่ำรวย ต้องมีเครื่องมือ และวิสัยทัศน์ที่จะสร้างความมั่งคั่งสืบเนื่องต่อไปได้ด้วย
แม่เคยเล่าให้ฟังว่า “แต่ก่อน เงินนับไม่ทันหรอก ต้องใส่ถุงไปนับที่บ้าน ข้าวกลางวัน อย่าหวังว่าจะได้กิน เหนื่อยมาก แต่สนุกมากๆ”
ใช่ค่ะ กิ๊ฟเกิดมาในย่านพาหุรัด แหล่งค้าขายเบอร์ต้นๆ ของเมืองไทย จริงๆ แล้ว ถือเป็นรุ่นที่ 3 ของครอบครัว เริ่มจากการที่คุณย่ามีแผงเล็กๆ ตรงถนนพาหุรัด ขายดอกไม้แห้ง ของชำร่วย จนพ่อเปิดร้านแรกได้ ซึ่งก็คือร้านพรมงคล หัวมุมถนนพาหุรัดตัดถนนบูรพา ตรงข้าม The Old Siam ในปัจจุบัน ในวันที่พ่อเปิดร้านแรก ย่าร้องไห้เพราะเป็นร้านที่ย่าเคยอาศัยหลบลูกระเบิดตอนสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ย่าไม่คิดไม่ฝันเลยว่า วันหนึ่งร้านนี้จะได้มาเป็นของลูกของตัวเอง
จากร้านแรกพ่อกับแม่ก็เก็บหอมรอมริบเปิดธุรกิจเปิดร้านเพิ่มอีก 4-5 แห่งในถนนนั้น ด้วยความที่เป็นย่านค้าขาย ทำมาหากินอะไรก็เจริญรุ่งเรือง แม้จะเคยมีช่วงที่ร้านไฟไหม้พ่อไม่เหลืออะไรเลย เหลือชุดนอนชุดเดียว แล้วพ่อกับแม่ก็เริ่มสร้างขึ้นมาใหม่อีกจนเป็นปึกแผ่นดั่งในปัจจุบัน
ด้วยความที่พาหุรัด สำเพ็ง เป็นแหล่งค้าขาย ใครๆ ก็มาซื้อของที่นี่ Location เป็นจุดขายที่แข็งมากๆ ถ้าไม่ขี้เกียจมากก็ไม่มีทางอับจน เพราะคนเดินมาด้วยความตั้งใจซื้อ เสาร์-อาทิตย์ ไม่มีที่จอดรถ ไม่มีทางเดินเพราะมีแต่กองทัพผู้คน พร้อมที่จะเอาเงินมาให้เรา ซึ่งนั่นทำให้พ่อค้าแม่ขายพาหุรัด สำเพ็ง ไม่ต้องทำอะไรมาก แม้แต่การยิ้มต้อนรับลูกค้าทักทาย ยังไม่จำเป็นเลย! เพราะขนาดหน้าบึ้งยังขายได้ ถ่ายรูปก็ไม่ให้ถ่าย ซื้อปลีกก็ไม่ได้ การจะให้โทรศัพท์มาสั่งแล้วไปส่งฝันไปเถอะ! ไม่มีทาง ซึ่งก็เข้าใจได้เพราะแค่ลำพังขายหน้าร้านก็ยังไม่ทันเลย
พ่อเล่าให้ฟังว่า ทำเลที่มังกรขนาดนี้ เวลาข่าวรั่วว่าใครจะขายหรือให้เซ้งหน้าร้าน ทุกคนก็จะเงียบๆ แล้วรีบไปจัดการให้ร้านนั้นเป็นของตัวเองให้เร็วที่สุด พ่อก็ใช้วิธีนี้ในการขยายจนมีหน้าร้านหลายๆ ร้านในถนนพาหุรัด
จนวันที่กิ๊ฟเข้ามาช่วยธุรกิจของครอบครัว โดยเริ่มจากการขอร้านที่เล็กที่สุด (กลัวทำของที่บ้านเจ๊ง) โดยตั้งปณิธานไว้ว่าจะทำธุรกิจที่เล็กที่สุดให้ใหญ่ที่สุดให้เร็วที่สุดให้ได้ กิ๊ฟทุ่มเททำให้ดีที่สุดโดยทำการ์ดแต่งงาน ของชำร่วยแบบพรีเมียม จากที่แต่ก่อนคนจะคิดว่าถ้าเป็นของ สำเพ็ง พาหุรัด จะราคาไม่แพงเป็นของโหล โดยใส่งานดีไซน์เข้าไปในชื่อร้านวิริยา ตอนแรกๆ ที่เปิดขายดีสุดๆ ไม่มีที่เดิน ในร้านเล็กๆ นี่แหละ จนพ่อทนไม่ได้เดินเข้าไปที่ร้านข้างๆ แล้วถามว่า “ผมขอซื้อตึกนี่ได้ไหม ให้ลูกผมทำมาหากิน” พอเขาเสนอราคามาพ่อไม่ทำอะไรเลยเดินกลับไปที่ Office แล้วเขียนเช็คไปให้ เขาไม่ได้มีถามลูกถามเมียก่อนว่าจะเอาไหม ราคาโอเคไหมเลย กิ๊ฟถามพ่อทีหลังว่าทำไมต้องตัดสินใจรวดเร็วขนาดนี้ พ่อบอกว่าพ่อจะทำให้ตรงนี้เป็นพื้นฐานของกิ๊ฟจะได้เอาไปต่อยอดทำอะไรเพิ่ม ซึ่งการตัดสินใจของพ่อเป็นการตัดสินใจที่ถูกและทำให้กิ๊ฟมีวันนี้ได้ เพราะการได้มีพื้นที่ Office ได้จัดหาทีมเพิ่ม ทำให้ธุรกิจของกิ๊ฟสามารถก้าวไกลจนถึงทุกวันนี้ได้ในนาม Idealounge Group ( www.idealoungegroup.com)
ในช่วงนั้น พาหุรัดยังเป็นแหล่งศักดิ์สิทธิ์ ที่ใครๆ ก็ต้องมาหาของแต่งงานที่นี่ แม้ว่าจะถูกมองว่าเป็นแหล่งของโหล แต่กิ๊ฟก็ก้าวข้ามข้อจำกัดนี้แล้ว ทำให้วิริยาเป็นร้านการ์ด ร้านของชำร่วย ติดอันดับ Top 3 ของประเทศได้ แต่ก่อนงานแต่งงานเป็นงานที่เชิดหน้าชูตา ครอบครัวมักจัด Scale ใหญ่ และทุ่มเทในการจัดงานมาก จนมาถึงวันหนึ่งเมื่อ 4-5 ปีที่แล้ว ลูกค้าพูดกับกิ๊ฟต่อหน้าว่า “การ์ดแต่งงานนะไม่ต้องทำแพงมากหรอก เดี๋ยวคนได้ไปก็ทิ้ง” เมื่อได้ยินคำพูดประเภทนี้ ซ้ำๆ บ่อยๆ 4-5 ครั้ง ก็รู้ว่าแม้ตรงนี้จะเป็นแหล่งค้าขาย แต่หาก Trend เปลี่ยน เราก็ไม่สามารถจะใช้ธุรกิจนี้ในการเติบโตได้อีกต่อไป แม้ลูกค้าหน้าร้านจะยังเยอะและบริษัทยังคงเป็นที่รู้จัก แต่เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไป กิ๊ฟรู้ว่าต้องหาตลาดใหม่ๆ ธุรกิจใหม่ๆ S Curve ใหม่ๆ เพื่อให้ธุรกิจยังไปต่อได้
นั่นคือที่มาของการขยายตลาดไป เมียนมา ลาว เปิด Brand เพิ่มที่ทองหล่อ (www.anyawedding.com) และขยายธุรกิจเพิ่ม เช่น เปิดธุรกิจ Branding Design ทำงานออกแบบโลโก้ แพ็กเกจจิ้ง (www.thedesignessential.com) อีกทั้งยังขยายธุรกิจของชำร่วยไปสู่ธุรกิจของพรีเมียม (www.thepremiumhouse.com) และของชำร่วยงานศพ (www.funeralthai.com) เพราะของชิ้นเดียวกัน ผูกริบบิ้นสีชมพูเป็นของชำร่วยงานแต่ง ผูกริบบิ้นสีดำ เป็นของชำร่วย
งานศพ ใส่กล่องสวยงาม สามารถขายเป็นของพรีเมียมได้
ในเวลาใกล้ๆ กัน พายุของโลก Social Media ก็พัดเข้ามา การค้าขาย Online ก็เริ่มง่ายขึ้น กิ๊ฟไม่เคยรอให้ยอดตก แต่ตลาดเปลี่ยนเราต้องเปลี่ยนและนำตลาดนั้น จึงเริ่มศึกษา Social Media อย่างกระหายชัยชนะในเกมนี้ เมื่อขยายตลาดตรงนี้เพิ่มมากขึ้น มียอดขาย Online เพิ่มขึ้น ประจวบเหมาะกับช่วงนั้นคนเดินตลาดน้อยลง คนสามารถส่งของตรงจากเมืองจีน มากไปกว่านั้นการ์ดแต่งงานสามารถพิมพ์ Digital ในราคาที่ถูกกว่าพร้อมเครื่องมือที่ทำให้คนสามารถทำการ์ดแต่งงานได้ง่ายขึ้น กิ๊ฟรู้เลยว่าถ้าเราประมาทไม่ไหวตัวทัน สิ่งที่พ่อแม่สร้างมาอาจจะล่มสลายลงต่อหน้าก็ได้
ในสำเพ็ง พาหุรัด สิ่งที่น่ากลัวคือ จากเดิมที่เวลามีร้านค้าปล่อยเช่าหรือขาย ต้องบอกกันเงียบๆ แล้วต้องไปจัดการเร็วๆ เพื่อให้ได้ร้านมา กลับกลายเป็นมีป้ายปล่อยเเช่หรือร้านร้างเพิ่มมากขึ้น เมื่อพายุ Social Media มาเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการจับจ่ายของลูกค้า ในที่สุดผู้คนเดินน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด ก็ใครอยากจะมาหัวร้อนทะเลาะกับคนขายเล่าในเมื่อซื้อ Online ได้ง่ายๆ เร็วๆ สะดวก หนักกว่านั้นคือสั่งจากเมืองจีนหาโรงงานตรงเลย
ร้านค้าของคนไทยที่เคยขายได้สบายๆ กลับกลายเป็นต้องนั่งหาว ยิ่งโดนมาตรการรัฐบีบเรื่องบัญชีเดียว และการเก็บภาษีที่หนักขึ้น เลยคิดว่าถ้าเป็นเช่นนี้ปล่อยร้านให้เช่าดีกว่า (ซึ่งพ่อเคยสอนว่าไม่ให้ปล่อยร้านให้เช่านะเดี๋ยวทายาทจะค้าขายไม่เป็น) ร้านให้เช่าเลยได้คนจีนแท้ๆ มาเช่า มีคนงานชาวเมียนมา ลาว ขาย เก็บเงินให้คนจีนหลังร้าน แล้วคนจีนพวกนี้ขยันมาก ท่านสามารถไปดูร้านที่เปิด 24 ชั่วโมงที่สำเพ็ง Add line มาสั่งสินค้าเพิ่มได้ ซื้อชิ้นเดียวได้ ถ่ายรูปได้ ซื้อเถอะ ลดได้ ชิ้นเดียวก็ลด แล้วอย่างนี้เจ้าของร้านเก่าๆ ที่ยังมี Attitude เก่าๆ จะสามารถค้าขายได้อย่างไร
จริงๆ แล้ว หากใครก็ตามที่อยู่ในแหล่งค้าขาย และสามารถผนวกความเก๋า ความได้เปรียบของการอยู่ในแหล่ง แล้วเอาแนวคิดใหม่ๆ ของการค้าขายโลก Online มาผนวกเป็น Omni Channel ที่เหมาะสม นี่แหละคือหนทางสร้างธุรกิจที่ยั่งยืน เพราะในยุคปัจจุบัน มันไม่มีคำว่าจุดแข็งอย่างแท้จริง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของ Branding สินค้า ราคา หรือแหล่ง เพราะคู่แข่งมาจากทั่วโลก และลูกค้าพร้อมที่จะ Switch ตลอดเวลา หนทางเดียวที่จะทำให้เราสามารถอยู่รอดได้คือ ความสามารถที่จะปรับตัวได้เร็ว ได้กลิ่นปุ๊ป กระโดดเข้าไปศึกษา และหาตลาดและโอกาสใหม่ๆ อยู่เสมอ อย่ายึดติดกับความสำเร็จแต่ก่อน ปรับตัวก่อนศึกษาก่อนชนะก่อน นี่แหละหนทางแห่งความสำเร็จที่แท้จริง
ให้คิดเสียว่าแหล่งค้าขายที่ดีคือ ฐานรากที่แข็งแรง แต่หากอยากสร้างตึกสูงและความร่ำรวยแค่ฐานรากอย่างเดียวไม่พอ ต้องมีเครื่องมือ และวิสัยทัศน์ที่จะสร้างความมั่งคั่งสืบเนื่องต่อไปได้
Profile
แคทลียา ท้วมประถม กรรมการผู้จัดการ ไอเดียเลาจน์ กรุ๊ป ผู้เชี่ยวชาญการออกแบบการ์ดเชิญ ของขวัญ ของชำร่วย ที่มีชื่อเสียงลำดับต้นๆ ของเมืองไทย ทายาทรุ่น 3 ของย่านการค้าเก่าแก่สำเพ็ง พาหุรัดที่สามารถแตกไลน์ธุรกิจใหม่ๆ ออกมาอย่างต่อเนื่อง และยังเป็นผู้เขียนหนังสือขายดีอย่าง "เปลี่ยนให้ปัง ดังให้สุด" อีกด้วย
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี